Bu yazımızda sizlere Zarf Tümleç Nedir? Zarf Tümleç ile İlgili Örnekler ve Zarf Tümleç Nasıl Bulınır? hakkında bilgiler vereceğiz.
Zarf tümleç, bir cümlede nesne, özne ya da yüklemeyi tamamlayan ve ona ayrıntı veren isim grubu veya tekil isim değildir. Zarf tümleç, genellikle zaman, yer, durum, olanak, koşul, niyet, araç, amaç ya da anlamında kullanılan sözcük veya sözcük gruplarıdır.
Örnek:
Ali akşam güzelce yemeğimi pişirdi.
- Ali akşam yemeğini güzelce pişirdi. (Zarf tümleç: akşam – zaman zarfı / güzelce – durum zarfı)
- Dışarıda kar yoğurdum. (Zarf tümleç: dışarıda – yer zarfı)
- Sınavı kolayca
Cümlede zarf tümleç çeşitleri:
- Zaman zarfı
- Yer zarfı
- Durum zarfı
- Koşul zarfı
- Niyet zarfı
- Araç zarfı
- Amaç zarfı
- Anlam zarfı
Zarf Tümleci Nasıl Bulunur?
Zarf tümleci bulmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Cümledeki fiin ya da yüklem bulunur.
- Yükleme ayrıntı veren tamamlayıcı unsurlar aranır.
- Eğer bir tamamlayıcı unsur zaman, yer, durum, olanak, koşul, niyet, araç, amaç ya da anlamında ise bu unsurlar zarf tümleçtir.
Örnek:
- Cüm: Ali güzelce
- Pişirmek eylemi güzelce… derken birinin yemeği nasıl pişirdiğini sorguladığımızdan cümlede “güzelce” bir zarf tümleçtir.)
- Cüm: Ali akşam yemeğini güzelce pişirdi. (akşam: zaman / güzelce: durum)
- Cüm: Dışarıda kar yoğurdum. (yoğurdum: yüklem / dışarıda: yer)
TÜMLEÇ ÇEŞİTLERİ VE KULLANIMLARI
Tümleç Çeşitleri Nelerdir?
Tümleçler genel olarak iki ana başlık altında incelenirler; bunlar “nesne” ve “tamlayıcı”dır.
- Ana nesne ve ara nesne:
Ana nesne, cümlenin öznesi tarafından gerçekleştirilen eylemin doğrudan etkilendiği öge; ara nesne ise özne tarafından gerçekleştirilen eyleme dolaylı yoldan etki eden ögedir.
- Tümleyici çeşitleri:
Tamlayıcılar ise kendi arasında “belirtili nesne”, “belirtisiz nesne” ve “tamlayıcı” olarak üç gruba ayrılırlar.
Tamlayıcıların Özellikleri Nelerdir?
- Tamlayıcılar isim cümlelerinde de bulunurlar.
- Bir cümlede birden fazla tamlayıcı bulunabilir.
- Tamlayıcılar cümleden çıkarıldıklarında anlam bozulmazsa yine de cümlenin bazı bölümlerini tamamlamaya gereksinimleri vardır diyebiliriz.
Tamlayıcı Çeşitleri ve Örnekleri Nelerdir?
Belirtili nesne:
- Cümlenin öznesi tarafından gerçekleştirilen eylemin doğrudan etkilendiği ögedir.
- Eylemin cevabı evet veya hayırla karşılanabilen nesnelerdir.
Örnekler:
- Seda kitabı okudu. (Kitabı kim okudu? Seda – Eylemi doğrudan etkileyen.)
- Seda kitabı okudu mu? (Kitabı okumadı mı? / Evet – hayır ile yanıtlanabiliyor.)
Belirtisiz nesne:
- Eylemin cevabı evet veya hayırla karşılanamayan, cümlenin öznesi tarafından gerçekleştirilen eyleme dolaylı yoldan etki eden ve cümlenin anlamını tamamlayan ögedir.
Örnekler:
- Seda çiçek aldı. (Ne aldı? Çiçek aldı.)
- Merve annesine hediye getirdi.
Tümleyici (Tamamlayıcı):
- Cümlenin yüklemine anlam bütünlüğü sağlayan ve onu tamamlayan ögedir.
Örnekler:
- Kütüphanede çalışıyorum. (Nerede çalışıyorum?)
- Dün sinemaya gittik. (Dün ne yaptık?)
- Meyve yiyelim. (Neden/madde olarak ne yapalım?)
- Ayşe hemen eve döndü. (Ne zaman ne yaptı?)
- Merve annesiyle alışverişe gitti. (Kiminle ne yaptı?)
- Berk yarın sınava çalışacak. (Ne zaman ne yapacak?)
Zarf Tümleç Sıkça Sorulan Sorular
Zarf Tümleç Nedir?
Zarf tümleç; yükleme zaman, yer, durum, olanak, koşul, niyet, araç, amaç ya da anlamında ek bilgi veren sözcük ya da gruplarıdır.
Zarf Tümleç Örnek Cümleler Nelerdir?
Örnekler:
- Sınavı dün kolayca geçtim. (Zaman/durum)
- Berk yarın sınava çalışacak. (Sınav için)
- Merve annesiyle alışverişe gitti. (Alışveriş için)
Zarf Tümleç Nasıl Bulunur?
Cümlenin yüklemine zaman, yer, durum, olanak, koşul, niyet, araç, amaç ya da anlamında ek bilgi veren sözcük ya da grubu bulunarak zarf tümleçi bulunur.