Şefkat ve merhamet insanoğluna özgü birtakım duygulardır. Şefkat, sevecenlik ve sevgi ile birlikte, sevgi dolu bir sıcaklıkla insanın yararına el uzatmaktır. Merhamet ise başkalarının çektiği sıkıntılara duyulan acıdır. Şefkat ve merhamet, insanı insan yapan en önemli özelliklerdendir. Bu özellikler, insanların hayata karşı bakış açılarını etkiler. Merhametli insanlar, başkalarının sıkıntılarına duyarlı, şefkatli insanlar da başkalarına karşı iyi niyetli ve yardımseverdirler.
Peygamberimiz (s.a.v) de, hayatı boyunca şefkatli ve merhametli olmuştur. Bu özellikleri sayesinde halk arasında peygamber olarak tanınmıştır. Peygamberimiz’in şefkat ve merhameti o kadar büyüktür ki Tebük Seferi’nde düşmanlarına karşı bile merhamet göstermiştir.
Peygamberimiz’in Şefkat ve Merhameti ile İlgili Örnekler
Peygamberimiz, müminlere karşı son derece merhametlidir. İslamiyet’i kabul edenlerin en zayıflarına ve en gariplerine bile son derece sevgi ve merhametle yaklaşmıştır. Bu nedenle müminler arasında hiç kimse kendini dışlanmış hissetmemiştir. Peygamberimiz (s.a.v), azınlıklara ve zayıflara karşı da son derece şefkatli olmuştur.
Peygamberimiz’in şefkat ve merhameti ile ilgili örneklerden bazıları şunlardır:
- Peygamberimiz, çocukların başlarını okşar, onlarla zaman geçirir ve onlara gülümserdi.
- Sahabeden birisi, Peygamberimiz’in küçük bir çocuğun başını okşayıp onu öptüğünü görür. “Ey Allah’ın Elçisi! Benim on çocuğum var, ben hiç öpmüyorum.” der. Bunun üzerine Peygamberimiz (s.a.v), “Merhamet etmene Allah merhamet etmez.” buyurur.
- Peygamberimiz, sahabe olan Ebu Hureyre‘nin annesiyle iletişim kurmak istemiştir. Bunun için Ebu Hureyre’nin annesine büyük bir sevgi ve merhametle yaklaşır.
- Peygamberimiz (s.a.v), Komşulara karşı son derece merhametli davranmış, iyi muamele edilmesi gerektiğini vurgulamıştır.
- Peygamberimiz (s.a.v), sahabe olan Zeyd b. Harise’yi, köle olan Zeyd b. Harise ile karıştırdığı için uzun bir süre Zeyd b. Sabit’e kızmamıştır.
Peygamberimiz’in bu davranışları, onun merhametinin sınırlarını göstermektedir.
Peygamberimiz’in Şefkat ve Merhameti Hakkında Ayetler
Peygamberimiz’in şefkat ve merhameti, Kur’an-ı Kerim’de yer alan bazı ayetlerde de belirtilmiştir. Bu ayetler onun bu değerlerini açık bir şekilde sergilemektedir:
- Ahzâb Sûresi 21: “Peygamber, sizin içinizden öyle birine tanıktır ki size çok ağır gelen şeylerden bir zorluk içinde bırakmak istemez. Size güven konusunda daima iyilik ister; müminler için son derece merhametli, acıma doludur.”
- Tevbe Sûresi 128:
- Müslümler Sûresi 54: “Allah da onlardan sonra başka bir kavmi gelecek günahlara batmış olan bir kavim ile azaplandırmak üzere getirdi.”
Peygamberimiz’in şefkat ve merhameti ile ilgili ayetlerde onun müminlere karşı son derece merhametli olduğu belirtilmektedir.
Peygamberimiz’in Şefkat ve Merhameti ile İlgili Hadisler
Peygamberimiz’in şefkat ve merhameti, çeşitli hadislerde de anlatılmıştır. Bu hadislerde onun bu değerleri çok güzel bir şekilde ifade edilmektedir:
- İbn Mace: “Sizden hiç kimse kardeşi için istediğini istemedikçe iman etmiş olamaz.”
- Müslim: “Allah’a yemin ederim ki sizden hiç biri kardeşini sevmedikçe imanı kemale eremez.”
- Buhari: “Sizden hiç kimse ancak kardeşinin canı, malı, ırzı gibi kendi nefsini de sevmedikçe iman etmiş olamaz.”
- Tirmizi: “Müminler, karşılıklı sevgi, rahmet ve şefkatte tıpkı tek bir vücuda benzer.”
- İbn Hanbel: “Merhametsiz olmayana merhamet edilmez.”
- Müslim: “Allah’a yemin ederim ki sizden hiç biri kardeşini sevmedikçe imanı kemale eremez.”
Peygamberimiz’in bu hadisleri sayesinde dinin ruhu anlaşılabilmektedir.
Peygamberimizin Şefkat ve Merhameti ile İlgili Hikayeler
Peygamberimiz’in şefkat ve merhameti ile ilgili birçok hikaye bulunmaktadır. Bu hikayeler onun bu değerleri ne kadar önemsediğini göstermektedir:
- Ebu Hureyre’nin Annesiyle İletişim Kurması: Peygamberimiz, Ebu Hureyre’nin annesiyle iletişim kurmak istemiştir. Bunun için Ebu Hureyre’nin annesine büyük bir sevgi ve merhametle yaklaşır. Ebu Hureyre ise bu durumu Allah’a yönelik büyük bir sevgi olarak görür. Bu hikaye, Peygamberimizin annelere verdiği önemi göstermektedir.
- Zeyd B. Sabit’e Kızmaması: Peygamberimiz (s.a.v), sahabe olan Zeyd b. Harise’yi, köle olan Zeyd b. Harise ile karıştırdığı için uzun bir süre Zeyd b. Sabit’e kızmamıştır. Bu hikaye, Peygamberimizin sabrını ve hoşgörüsünü göstermektedir.
Peygamberimizin Şefkat ve Merhameti ile İlgili Sözler
Peygamberimiz’in şefkat ve merhameti ile ilgili birçok söz bulunmaktadır. Bu sözler onun bu değerleri ne kadar önemsediğini göstermektedir:
- Buhari: “Müslümanların birbirine sevgi beslemesi imandan biridir.”
- Müslim: “Müminler tek vücut gibidir.”
- Ebu Davud: “Müslümanların en hayırlısı müslümanların elinden ve dilinden zarar görmeyenidir.”
- Müslim: “Birbirinizi çekmeyin.”
- Tirmizi: “İman edenin imanı Allah’a yemin etmeyenin imanı eksiktir.”
- Tirmizi: “Müslümanın din kardeşine üç günden fazla kin beslemesi helal değildir.”
- Müslim: “Birbirinizi çekmeyin.”
- Müslim: “Sizden hiç kimse kardeşi için istediğini istemedikçe iman etmiş olamaz.”
- Buhari: “Kardeşinin canı, malı, ırzı gibi kendi nefsini de sevmedikçe iman etmiş olamaz.”
- Buhari: “Allah’a yemin ederim ki sizden hiç biri kardeşini sevmedikçe imanı kemale eremez.”
- Tirmizi: “Müminler, karşılıklı sevgi, rahmet ve şefkatte tıpkı tek bir vücuda benzer.”
- Müslim: “Birbirinize düşman olmayın, kin tutmayın, birbirinizi çekmeyin.”
Peygamberimiz’in bu sözleri sayesinde dinin ruhu anlaşılabilmektedir.
Peygamberimizin Şefkat ve Merhameti Günümüzde Nasıl Olmalıdır?
Peygamberimiz’in şefkat ve merhameti günümüzde de önemlidir. Bu değerleri yaşamak, toplumda huzur ve adaletin sağlanmasına katkıda bulunur.