Literatür Taraması Nedir?
Literatür taraması, belirli bir konuda daha önce yapılan çalışmaları inceleyerek mevcut bilgileri ve araştırmaları değerlendirme sürecidir. Bu süreç, bir araştırma projesinin temelini oluşturur ve araştırmacıya önceki çalışmalardaki boşlukları, güçlü yanları ve zayıflıkları gösterir. Literatür taraması, hem kuramsal hem de uygulamalı araştırmalarda kullanılır ve genellikle çalışmanın başında yer alır. Ancak, literatür taramasının dinamik doğası nedeniyle, araştırma süreci boyunca da güncellenmesi gerekir.
Literatür Taramasının Amaçları
-
Mevcut Bilgiyi Değerlendirmek: Daha önceki çalışmaların bulgularını değerlendirerek mevcut bilgi seviyesini anlamak.
-
Araştırma Boşluklarını Belirlemek: Önceki çalışmaların kapsamını inceleyerek henüz araştırılmamış veya yeterince incelenmemiş alanları belirlemek.
-
Yöntemsel Yaklaşımları İncelemek: Farklı çalışmaların kullandığı yöntemleri ve teknikleri değerlendirerek kendi araştırmanız için uygun yöntemleri seçmek.
-
Kuramsal Çerçeveyi Oluşturmak: Literatür taraması, mevcut teorileri ve kavramları anlamaya yardımcı olarak kendi araştırmanız için kuramsal bir temel oluşturur.
-
Araştırmanın Geçerliliğini Artırmak: Literatür taraması, önceki çalışmaların bulgularına dayandığı için kendi araştırmanızın geçerliliğini artırmaya yardımcı olur.
Literatür Taraması Nasıl Yapılır?
-
Araştırma Sorularını Belirleme: Literatür taramasına başlamadan önce, hangi konularda bilgi edinmek istediğinizi ve hangi sorulara yanıt aradığınızı netleştirin. Bu adım, odaklanmanıza ve verimli bir tarama yapmanıza yardımcı olur.
-
Kaynakları Belirleme: Tarama yapacağınız kaynakları seçin. Kitaplar, akademik dergiler, konferans bildirileri, tezler ve internet kaynakları literatür taraması için kullanılabilir. Ancak, kaynakların güvenilir ve akademik standartlara uygun olduğundan emin olun.
-
Anahtar Kelimeleri Belirleme: Araştırma sorularınıza uygun anahtar kelimeler belirleyin. Bu kelimeler, arama motorlarında doğru sonuçlar elde etmenize yardımcı olacaktır. Ayrıca, farklı kombinasyonlar deneyerek daha fazla sonuç elde etmeye çalışın.
-
Veri Tabanlarında Arama Yapma: Seçtiğiniz anahtar kelimelerle birlikte çeşitli veri tabanlarında arama yapın. Google Scholar, JSTOR, PubMed ve Web of Science gibi platformlar bilimsel makalelere ulaşmanızı sağlar.
-
İlgili Makaleleri Seçme: Arama sonuçlarından ilginizi çeken ve araştırma sorularınıza yanıt verebilecek makaleleri seçin. Başlıklar, özetler ve anahtar kelimeler okuyarak hangi çalışmaların size faydalı olabileceğini değerlendirin.
-
Makale İnceleme: Seçtiğiniz makaleleri dikkatlice okuyun ve notlar alın. Makalenin ana fikri, bulguları, kullanılan yöntemler ve sınırlamaları hakkında bilgi sahibi olun.
-
Notlarınızı Düzenleme: Okuduğunuz makalelerden aldığınız notları düzenleyin. Anahtar noktaları, araştırma sorularınıza göre gruplayarak literatür taramanızı daha anlaşılır hale getirin.
-
Literatür Tarama Raporu Yazma: Düzenlediğiniz notlardan yola çıkarak bir literatür tarama raporu yazın. Bu raporda, mevcut bilgiyi özetleyin, araştırma boşluklarını belirtin ve kendi araştırmanızın bağlamını oluşturun.
-
Güncelleme: Literatür taramasını tamamladıktan sonra, yeni yayınlanan çalışmalarla taramanızı güncelleyin. Araştırma süreci boyunca literatür taramasının güncel olması önemlidir.
Literatür Tarama Raporu Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Akademik Dil Kullanımı: Raporu yazarken akademik bir dil kullanmaya özen gösterin. Cümlelerinizi açık ve anlaşılır hale getirin.
-
Kaynakça Düzenleme: Raporunuzda kullandığınız kaynakları düzenli bir kaynakça bölümünde listeleyin. Farklı atıf stillerine (APA, MLA, Chicago vb.) uygun olarak kaynakça düzenlemeyi öğrenin.
-
Yapılandırma: Raporu yapılandırırken başlıklar ve alt başlıklar kullanarak bölümleri net bir şekilde ayırın. Giriş bölümünde literatür taramasının amacını açıklayın, ana bölümde incelemeleri yapın ve sonuç bölümünde ana bulguları özetleyin.
Literatür Tarama Raporu Şablonu
1. Giriş
-
Araştırmanın amacı ve önemi.
-
Literatür taramasının kapsamı ve sınırları.
2. Yöntem
-
Kullanılan veri tabanları ve anahtar kelimeler.
-
Seçilen çalışmaların kriterleri.
3. Bulgular
-
İlgili çalışmaların özeti.
-
Temel temalar veya kategoriler.
4. Tartışma
-
Mevcut literatürdeki boşluklar.
-
Çelişkili bulgular veya tartışmalı konular.
5. Sonuçlar
-
Önemli bulguların özeti.
-
Gelecek araştırmalar için öneriler.
6. Kaynakça
- Kullanılan tüm kaynakların listesi.