Peygamberlerin duaları, Kuran-ı Kerim’de Allah’a dua eden peygamberlerin adları ve duaları örnekleriyle yer bulmuştur. Bu dualar, pek çok açıdan hayatımıza ışık tutmaktadır. Her zaman yalnızca Allah’tan istememiz gerektiğini ve O’na sığınmamız gerektiğini gösteren bu dualar; Peygamberlerin de bizim gibi acz içinde olduğunu, Allah katında bir kıymet-i harbiyesinin olmadığını, daima Allah’ın rahmetine ve affına ihtiyacı olduğunu bizlere hatırlatmaktadır.
Hepimiz zaman zaman zor günlerden geçeriz. Kimi zaman belaya uğrarız, kimi zaman da sıkıntı ve keder içindeyizdir. İşte böyle zamanlarda ne yapacağımızı bilemeyip, sıkıntımızı kimseye anlatmaya çekindiğimiz anlarda aklımıza hep bir dua gelir. Allah’a açılmayı ve ondan yardım dilemeyi en kolay bildiğimiz anlar, zor zamanlarda geçirdiğimiz anlardır. Dualarımızda genellikle kendi dileklerimize, arzularımıza ağırlık veririz. Oysa Kuran-ı Kerim’de geçen peygamber duaları hep bir Allah’a yönelme şeklindedir. Peygamberler; kendi aczlerini bilip Allah’a yönelmiş, dert ve sıkıntılarını hep O’na açmıştır. Bizler de zaman zaman kendimizi yalnızca isteyici konumunda bulurken, sıkıntımızın çözümünü yine yalnızca Allah’tan istemeliyiz.
Kuran-ı Kerim’de Peygamberlerin Dua Örnekleri
Peygamberlerin her birinin kendine özgü duaları, hikmetleri ve nedenleri vardır. Gelin, Kuran-ı Kerim’de geçip bizim için ibretler barındıran peygamberlerin dualarını birlikte inceleyelim:
Peygamber Ayyub’un Duası: Şifa İstemek (Ayyub Suresi 83-84)
Peygamber Ayyub, belalardan belaya, hastalıklardan hastalığa uğramış bir peygamberdir. Elinde bir yara izi bile kalmayan Ayyub Peygamber sabrından dolayı yıllarca acılar içinde yaşar. Sabrı ve metanetiyle Allah’ın sevgisini kazanan Ayyub Peygamber, artık dayanacak gücünün kalmadığı bir noktada Allah’a yönelir:
“Beni dertler sarmıştır, sen merhametlilerin en merhametlisisin.” (Ayyub Suresi, 83)
Peygamber Ayyub’un bu duasında, Allah’tan şifa istemesi ve merhamet dilemesi kadar dikkat çekici olan bir başka şey daha vardır. Elbette ki Ayyub Peygamber’in sabrı ve metaneti, Allah’a duyduğu güven ve teslimiyet de önemlidir. Fakat daha önemlisi; sadece Allah’ın merhametine sığınmasıdır. Zira Ayyub Peygamber’in hastalığının sebebi belli değildir. Aynı şekilde şifası da sadece Allah’ın kudretine bağlıdır. Hastalığını Allah’tan başka kimse bilmediği gibi; şifasını da yine yalnızca O’ndan isteyebilir.
Ayyub Peygamber’in duasından çıkardığımız ders: Zor zamanlarda başkalarına değil yalnızca Allah’a yönelmeli, sadece O’ndan istemeliyiz.
Peygamber Yunus’un Duası: Karşılıksız Sevmek (Saffat Suresi 139-148)
Peygamber Yunus, 100 bin kişilik Neneva halkını tek başına doğru yola davet eden bir peygamberdir. Davetinde halkı ikna edemeyen Yunus Peygamber, halkın yüzüne tükürürcesine onları terk edip gitmiştir. Ancak bu tavrından dolayı halkın büyük bir kısmına imtihan olarak bela gelir ve halk korkuya kapılır. Bunun üzerine halk; kendi aralarında kendi yanlışlarından dolayı Allah’tan af dilerler. Bu sırada Ayyub Peygamber de denizde bir balığın karnında kıvrım kıvrım kıvrılanlardandır:
“O zaman karanlıklar içinde dua etti: Sen’den başka ilah yoktur. Sen yücesin! Ben gerçekten zalimlerden oldum.” (Enbiya Suresi, 87)
Yunus Peygamber’in bu duasından iki mesaj alabiliriz: Birincisi yalnızca Allah’ın varlığına ve birliğine vurgu yapmasıdır ki bu da onun tevhid inancını gösterir. İkincisi ise; yaptığı hatadan dolayı kendini zalim olarak nitelendirip Allah’tan af dilemesidir. Yunus Peygamber’in bu tavrı onun karakterinin en güzel örneklerinden biridir. Zira her insan hata yapabilir ama hatalarımızdan dönebilmek, kendimizi düzeltmek istemek karakter meselesidir.
Yunus Peygamber’in duasından çıkaracağımız ders: Yanlışlarımızı kabul etmeli ve özür dileyebilmeyi bilmeliyiz.
Peygamber İbrahim’in Duası: Ahlak Ve Salih Evlât İstemek (İbrahim Suresi 40-41)
Peygamber İbrahim’in duasında ahlaklı bir nesil yetiştirmek için dua etmesi dikkat çeker:
“Rabbim! Beni namaz kılanların arasında yer ver. Rabbim! Soyumdan da namaz kılanlar olsun.” (İbrahim Suresi, 40)
İbrahim Peygamber’in bu duasında ahlaklı evlatlar yetiştirmenin yolu olarak onlara namaz kıldırılmasını istemesi dikkat çekmektedir. Namaz; Allah’a en yakın olduğumuz anlardan biridir. Namaz; onu kılanların kalbine huzur verir ve onları kötü davranışlardan alıkoyar.
İbrahim Peygamber’in duasından çıkaracağımız ders: İyi evlatlar yetiştirmek istiyorsak, onlara öncelikle namaz kıldırmalıyız.
Peygamber Musa’nın Duası: Zor İşlerde Kolaylık İstemek (Taha Suresi 25-28)
Peygamber Musa, Allah’ın emriyle Mısır firavunu ile konuşmaya giderken dua eder:
“Rabbim! Göğsüme genişlik ver; işimi kolaylaştır; dilimdeki düğümü çöz ki sözümü anlasınlar.” (Taha Suresi, 25-28)
Allah’ın emrine uyan Musa Peygamber, emri yerine getirmeden önce zor işlerde kolaylık ister. Zira o da bir insandır ve insana özgü korkuları vardır. Şunu unutmamalıyız ki kaybedecek hiçbir şeyi olmayan insan cesurdur ama yine de insan insandır.
Musa Peygamber’in bu duasından çıkaracağımız ders: Zor işlere girmeden önce Allah’tan kolaylık istemeliyiz.
Peygamber Davud’un Duası: Salih Amel İstemek (Sad Suresi 24)
Peygamber Davud, bir başka peygamber olan Süleyman’ın vefatından sonra dua eder:
“Rabbim! Beni affet; bana hikmet ver ve beni salih kulların arasına kat.” (Sad Suresi, 24)
Peygamber Davud’un bu duasında dikkat çeken şeylerden biri hikmet istemesidir. Hikmet; kelamın hakikate uygun olarak kullanılmasıdır. Hikmet sayesinde insan doğruyu yanlıştan ayırır ve kelamını hikmetli bir şekilde kullanır.
Diğer dikkat çeken şey ise; Davud Peygamber’in yaptığı hatalardan dolayı Allah’tan af dilemesidir. Davud Peygamber’in ne hatası olduğu bilinmemekle beraber sahih kaynaklarda onun bir kez bile hata yaptığına dair bilgi bulunmamaktadır. Bu nedenle Davud Peygamber’in yaptığı hata büyük ihtimalle bir peygambere yakışmayan bir davranıştır ki bu duanın sebebi de budur.
Davud Peygamber’in bu duasından çıkaracağımız ders: Yalnızca günahlarımızdan dolayı değil; hatalarımızdan ötürü de Allah’tan af dilemeliyiz.
Peygamber Süleyman’ın Duası: Şükür İstemek (İsra Suresi 19)
Peygamber Süleyman, hem çok zengin hem de çok kudretli bir padişahtır. Kendisine bu imtihanları veren Rabbine şöyle dua eder:
“Rabbim! Bana şükretmemi ilham et.” (İsra Suresi, 19)
Süleyman Peygamber’in yaptığı dualardan biri şükür istemektir. Süleyman Peygamber’in şükretmeye ihtiyacı yoktur zira o; Allah’ın her nimetine sahip olan biridir ama yine de şükretmek için dua eder.
Süleyman Peygamber’in bu duasından çıkaracağımız ders: İnsanın her daim şükretmeye ihtiyacı vardır.
Peygamber Nuh’un Duası: Mümin Olmayanların Helak Olması İçin Dua Etmek (Nuh Suresi 26-27)
Peygamber Nuh, kavminin azgınlaşması üzerine Allah’a yönelir:
“Rabbim! Yeryüzünde inkâr edenlerden hiçbiri sağ bırakma.” (Nuh Suresi, 26-27)
Nuh Peygamber’in bu duasında onun sabrı da dikkat çekmektedir zira Nuh Peygamber 950 sene boyunca kavmine doğru yola dönmeleri için davette bulunmuştur ama kavmi onu dinlemeye yanaşmamıştır.
Nuh Peygamber’in bu duasından çıkaracağımız ders: Bazen mümin olanların da huzuru için kafirlerin helak olmasını istemek gerekir.
Peygamber Lut’un Duası: Kendisine Zulmedenlerin Helak Olması İçin Dua Etmek (Araf Suresi 83)
Peygamber Lut’un kavmi azgınlaşınca Allah ona şöyle vahyetmiştir:
“Biz de onu (Lut’u) ve ehlini kurtaracağız ama karısı hariç; çünkü o helak olacaklardan olacaktır.” (Araf Suresi, 83)
Lut Peygamber işte bu sırada kendi kendine şöyle düşünür:
“Rabbim! Beni ve ümmetimi zalimlerin işlediği (kötülükler)den kurtar.” (Araf Suresi, 83)
Lut Peygamber’in bu duasında hem sabrı hem de tereddütü dikkat çekmektedir. Kavminin azgınlaşmasını görmekten büyük üzüntü duyan Lut Peygamber, halkını uyarıp helaka uğramaktan kurtarmak için elinden geleni yapmıştır ama yine de bu yeterli olmamıştır zira kavmi azgınlaşmış ve doğru yola dönmeyecek kadar haddi aşmıştır.
Lut Peygamber’in bu duasından çıkaracağımız ders: Kalabalıklar içinde doğru yolda olan sadece birkaç kişi kalmış olsa bile o kişilerin huzuru için bazen tüm kalabalıkların helak olması gerekebilir.
Peygamber İsmail’in Duası: Salih Evlât İstemek (Kehf Suresi 82)
Peygamber İsmail henüz küçükken annesi Hacer ile birlikte çölde susuzluktan kıvranmaya başlar. İsmail bebek daha fazla susuz kalamazdı ama o sırada hiç su yoktu:
“Rabbim! Beni namaz kılanların arasında yer ver.” (Kehf Suresi, 82)
İsmail bebek susuzluktan kıvranırken annesi Hacer çareyi Beytullah’ı ziyaret etmekte bulur ama onun da yolu bellidir:
“Rabbim! Ben çocuklarımın içinde seni anmadıkları bir yere yerleştirdim.” (İbrahim Suresi, 37)
Kuran-ı Kerim’de geçen peygamber dualarından sadece biri de İsmail bebek’e aittir ama onun amacı çok büyüktür: O daha küçükken annesi Hacer ile birlikte çölde susuzluktan kıvranmaya başlar ama annesi Hacer ile çocuğun susuzluktan ölmesini istemeyen Allah-u Teala hemen onların imdadına yetişir.
İsmail bebek’in annesi Hacer ve onun duasından çıkaracağımız ders: Çocuklarımızın iyiliği için bazen biz annelerin de fedakarlıkta bulunmamız gerekebilir.