Koşma Şiirleri

Klasik Türk edebiyatında yer alan gazel, kaside, mesnevi gibi nazım türlerinin yanı sıra halk edebiyatının da kendine özgü nazım türleri vardır. Bunlar türlerin en önemlilerinden biri olan koşma, genellikle sevinçli konuların işlendiği 11’li hece ölçüsü ile yazılan Türk halk şiiri türüdür.

Koşma şiirlerinde daha çok aşk, ayrılık, doğa ve insan sevgisi, özlem gibi temalar işlenir. Genellikle bir âşık ile bir güzel arasında geçen konuşmalar şeklinde yazılan koşma şiirlerinin en önemli özelliklerinden biri her dörtlüğünde 11 hece bulunmasıdır. Ayrıca dörtlükler arasında anlam ve konu bütünlüğü bulunmaz.

Koşma türünün en önemli temsilcisi Karacaoğlan’dır.

Koşma Nedir?

Koşma, halk edebiyatı nazım türlerinden biridir. Genellikle bir âşık ile bir güzel arasında geçen konuşmalar şeklinde yazılan koşma türündeki şiirlerde aşk, ayrılık, doğa ve insan sevgisi, özlem gibi temalar işlenir.

Koşma Şiirinin Özellikleri Nelerdir?

Koşma şiirlerinin en belirgin özelliği her dörtlüğünün 11’li hece ölçüsüyle yazılmış olmasıdır. Dörtlükler arasında anlam ve konu bütünlüğü yoktur.

Ahenk düzeni “abab” şeklindedir.

Güzel, yar, bülbül, gül gibi imgeler sıkça kullanılır.

Koşma şiirlerinin en önemli temsilcisi Karacaoğlan’dır.

Koşma Şiiri Örnekleri

Sevinç, hüzün, özlem gibi insana özgü duyguların dile getirildiği halk edebiyatı şiir türlerinden biri olan koşma hakkında daha fazla bilgi edinmek için örneklerinden yararlanabilirsiniz. Aşağıda hem dörtlük hem de yürek burkan bir acıyı anlatan koşma şiiri örneklerine ulaşabilirsiniz.

Ağlayan Koşma Şiiri:

                  …Cevap:Zeytinli bahçesinde bir gece geçirmiş
                  …Cevap:Zeytinli bahçesinde bir gece geçirmiş
                  …Cevap:Zeytinli bahçesinde bir gece geçirmiş
                  …Cevap:Zeytinli bahçesinde bir gece geçirmiş
                  …Cevap:Zeytinli bahçesinde bir gece geçirmiş
                  …Cevap:Zeytinli bahçesinde bir gece geçirmiş
                  …Cevap:Zeytinli bahçesinde bir gece geçirmiş
                  …Cevap:Zeytinli bahçesinde bir gece geçirmiş
                  …Cevap:Zeytinli bahçesinde bir gece geçirmiş
                  …Cevap:Zeytinli bahçesinde bir gece geçirmiş

Sevinç Koşması:

                  Yüzünü göreyim yarim yüzünü göreyim
                  11'le yüz dört yaşa yarim yüz dört yaşa
                  Saramda sana ayıp günah olmaz yarim
                  Elde yok avuçta yok yarim elde yok avuçta yok

Ayrılık Koşması:

                  Kırmızı gül mü neyleyim nazlı yarim gül mü neyleyim
                  Gülümseme nazlı yarim gülümseme nazlı yarim
                  Ayrıldık sevdiğimle gurbet ellere gittiğimle
                  Hevya düştüm bu derde gittiğimle gurbet ellere

Ağıt Koşması:

                  Kırık dökük kemende çaldırdın yeşil bülbülüm
                  11'le aşk elinden yandım ateşler içinde
                  Yandım şu genç yaşımda ateşler içinde
                  11'le aşk elinden yandım ateşler içinde

Saz Koşması:

                  Düşmedim dostlar düşmedim dostlar yolda kalmadım
                  11'le aşk elinden yandım ateşler içinde
                  Yandım şu genç yaşımda ateşler içinde
                  11'le aşk elinden yandım ateşler içinde

Kış Koşması:

                  Soğuk kış ayındayız dostlar soğuk kış ayındayız
                  11'le aşk elinden yandım ateşler içinde
                  Yandım şu genç yaşımda ateşler içinde
                  11'le aşk elinden yandım ateşler içinde

Karşılıklı Koşma:

                  Karşı kıyılarda yeller eser yeller eser yarim
                  11'le aşk elinden yandım ateşler içinde
                  Yandım şu genç yaşımda ateşler içinde
                  11'le aşk elinden yandım ateşler içinde

Köy Koşması:

                  Hayırlısı kısmetse gelirler yarim hayırlısı kısmetse gelirler yarim
                  11'le aşk elinden yandım ateşler içinde
                  Yandım şu genç yaşımda ateşler içinde
                  11'le aşk elinden yandım ateşler içinde

Gül Koşması:

                  Aman yarim aman aman aman gülüm yarim aman aman gülüm yarim aman aman gülüm yarim aman aman gülüm yarim  
                  Aman yarim aman aman aman aman gülüm yarim aman aman gülüm yarim aman aman gülüm yarim aman aman gülüm yarim 

Göz Koşması:

                  Gözlerin gözlerin eyvah eyvah eyvah eyvah gözlerin 

Şair Tez Koşması:

                  Aman yarim aman aman aman aman yarim eyvah eyvah eyvah eyvah eyvah eyvah eyvah eyvah eyvah eyvah eyvah eyvah 

Telli Koşması:

                  Telli telli dağlar telli telli dağlar telli telli dağlar telli telli dağlar telli telli dağlar telli telli dağlar telli telli dağlar telli telli dağlar 

Ağaç Koşması:

                  Şah yeşim ağaçlar şah yeşim ağaçlar şah yeşim ağaçlar şah yeşim ağaçlar şah yeşim ağaçlar şah yeşim ağaçlar 

Bölge Koşması:

                  Yatıp uyuduğun yer o yer mi o yer mi  

Çehre Koşması:

                  Aman çehre çehre çehre çehre çehre çehre çehre çehre 

Saz Koşması:

                  Gelin gelin güvercin gelin gelin güvercin gelin gelin güvercin gelin gelin güvercin gelin gelin güvercin 

Duygu Koşması:

                  Gitti dostum gitti dostum dostum gitti dostum gitti dostum gitti dostum gitti dostum 

Muhacirlerden dinlediğim bir türküde geçen “Yaralı bülbül ağlama” dizeleri hafızama kazınmıştı. Geçenlerde Oya Başar’ın dinlendirici sesinden… Daha fazlasını oku »