Konuya giriş yapmadan önce konuşma çizgisi işaretinin ne olduğunu tanımlamakta fayda var. Konuşma çizgisi, diyalogların yer aldığı yazılarda konuşan kişilerin adlarının altına veya üstüne konulan işarettir. Konuşma çizgisi işareti, ‘—’ şeklindedir. Konuşma çizgisi işareti, genellikle roman, tiyatro, hikaye ve masal gibi eserlerde diyalogların yer aldığı bölümlerde kullanılır. Konuşma çizgisi işareti, içerik açısından oldukça önemli bir göreve sahiptir.
Konuşma çizgisi işareti kullanılırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Bu noktalar; konuşma çizgisi işaretinin hangi durumlarda kullanılması gerektiği ve hangi durumlarda kullanılmaması gerektiğidir. Aşağıda, konuşma çizgisi işaretinin kullanım alanlarını gösteren örnek cümleler yer almaktadır. Bu örnekler aracılığıyla konuşma çizgisi işaretinin doğru kullanımı hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.
KONULARINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
1. Konuşma Çizgisi İşaretiyle Kullanım Örnekleri
Örnek 1: “Kızım, seninle bir şey konuşmam lazım.” — dedi adam.
Örnek 2: “Ah! O kadar çok çalıştım ki… Bunu hak etmiyorum.” — dedi Merve.
Örnek 3: “Beni hiç unutmadın mı?” — dedi Murat şaşkınlık içinde.
Örnek 4: “Ah sen de mi geldin?” — dedi Zeynep gülerek.
KONU BAŞLIĞINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
KONU BAŞLIĞI 1: Konuşma Çizgisi İşaretinin Kullanımı
Örnek 1: “Ben seninle gelmiyorum.” — dedi Zeynep.
Örnek 2: “Bu benim eserim değil.” — dedi yazar.
Örnek 3: “Ağlama, hemen iyileşeceksin.” — dedi doktor.
Örnek 4: “Tatlılarımı yapmadıysa yemeğecek.” — dedi annesi.
KONU BAŞLIĞINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
KONU BAŞLIĞI 1: Konuşma Çizgisi İşaretinin Kullanımı
Örnek 1: “Beni hiç unutmadın mı?” — dedi Murat şaşkınlık içinde.
Örnek 2: “Ah! O kadar çok çalıştım ki… Bunu hak etmiyorum.” — dedi Merve.
Örnek 3: “Ah sen de mi geldin?” — dedi Zeynep gülerek.
Örnek 4: “Kızım, seninle bir şey konuşmam lazım.” — dedi adam.
KONU BAŞLIĞINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
KONU BAŞLIĞI 1: Konuşma Çizgisi İşaretinin Kullanımı
Örnek 1: “Ben seni her yerde bulurum.” — diye düşündü yazar.
Örnek 2: “Bu benim eserim değil.” — dedi yazar.
Örnek 3: “Sen de bizimle gel!” — diyerek yüzüme baktılar.
Örnek 4: “Seninle ilgilenecek vaktim yok.” — dedi kahraman.
KONU BAŞLIĞINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
KONU BAŞLIĞI 1: Konuşma Çizgisi İşaretinin Kullanımı
Örnek 1: “Alışverişe gitmeyelim mi?” — diye sordu arkadaşım.
Örnek 2: “Alışverişe gitmek zorundayız!” — diye bağırdı annem.
Örnek 3: “Alışverişe gitmek zorundayız.” — diye bağırdı annem.
Örnek 4: “Alışverişe gitmeyelim mi?” — diye sordu arkadaşım.
KONU BAŞLIĞINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
KONU BAŞLIĞI 1: Konuşma Çizgisi İşaretinin Kullanımı
Örnek 1: “Okuldan kaçmaya var mısın?” — diye sordu arkadaşım.
Örnek 2: “Okuldan kaçmaya var mısın?” — diye sordu arkadaşım.
Örnek 3: “Okuldan kaçalım mı?” — diye sordu arkadaşım.
Örnek 4: “Okuldan kaçalım mı?” — diye sordu arkadaşım.
KONU BAŞLIĞINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
KONU BAŞLIĞI 1: Konuşma Çizgisi İşaretinin Kullanımı
Örnek 1: “Seni çok seviyorum.” — dedi. Gözleri parlıyordu.
Örnek 2: “O kadar çok çalıştım ki, bunu hak etmiyorum.” — dedi Merve.
Örnek 3: “Bu projeyi senin için yaptım.” — dedi. Sonra da eve gitti.
Örnek 4: “Çok üzülme…” — diye fısıldadı. “Hemen geçer.”
KONU BAŞLIĞINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
KONU BAŞLIĞI 1: Konuşma Çizgisi İşaretinin Kullanımı
Örnek 1: “Mavi elbisen çok güzel.” — dedi Zeynep gülümseyerek.
Örnek 2: “Mavi elbisen çok güzel.” — dedi Zeynep gülümseyerek.
Örnek 3: “Mavi elbisen çok güzel.” — dedi Zeynep gülümseyerek.
KONU BAŞLIĞI 1: Konuşma Çizgisi İşaretinin Kullanımı
KONU BAŞLIĞINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
KONU BAŞLIĞI 1: Konuşma Çizgisi İşaretinin Kullanımı
KONU BAŞLIĞI 1: Konuşma Çizgisi İşaretinin Kullanımı
(NOT: Aşağıdaki cümlelerde anlatıcı ile diyalog arasında geçen konuşma çizgileri ve iki kişinin konuşması arasında geçen boşluk bırakılarak konulmuş olan konuşma çizgileri yer almamaktadır. Yani iki konuşmanın arasında anlatıcı yer alıyorsa o durumda herhangi bir konuşma çizgisi kullanılmamıştır.)
Aşağıda verilen cümlelerden hangisinde yazım yanlışı vardır?
- (A) Bugün hava çok sıcak değil mi?
- (B) Ne? İki yüz tane mi?
- (C) Babam iyi bir insandı.
- (D) Yüz otuz beş lira mı istediniz?
A. KULLANIM ALANLARINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
(1) Konuşan kişi belirtilirken (konuğun adı) önüne veya arkasına konulur.
- (A) Yıldızlar çok parlıyor.
dedi Cem.
dedi Zeynep.
dedi Yıldız.
dedi Ali. - (B) Yıldızlar çok parlıyor.
dedi Cem.
dedi Zeynep.
dedi Ali.
dedi Yıldız. - (C) Yıldızlar çok parlıyor.
dedi Ali.
dedi Zeynep.
dedi Cem.
dedi Yıldız. - (D) Yıldızlar çok parlıyor.
dedi Ali.
dedi Cem.
dedi Yıldız.
dedi Zeynep.
(2) Sözlerin başına konur.
- (A) Gelmeyecek misin?
— Hayır, gelmeyeceğim.
- (B) Olmaz!
— Olmaz!
- (C) Sen ne yaptın?
— Ben de seni soruyordum!
- (D) Bu kış çok soğuk geçiyor!
— Evet, geçiyor!
(3) Cümlede sözlerin ortasında yer alabilir.
- (A) Ahmet, sen yine gelmiyor musun?
- (B) Aklımda kalmıştı ama, şimdi öğrendim!
- (C) Bu çiçekler çok güzel kokuyor!
- (D) Annesi gelince ben de çıkacağım!
(4) Bir kişinin sözlerini birden fazla konuşma çizgisi arasında vermek için kullanılır.
- (A) Akşam yağmur yağacakmış…
— Bilmiyordum!
— Ben de şimdi öğrendim.
- (B) Çok özledim onu…
— Ben de…
- (C) Yarın buralarda olmayacağım…
— Neden?
- (D) Kimsesiz çocuklar çok şanslıdır…
— Niye?
B. KULLANIM ALANLARINA GÖRE ÖRNEK CÜMLELER
(5) İki kişinin konuşması arasında da konuşma çizgisi kullanılabilir, ancak anlatıcı yer alıyorsa boşluk bırakılmalıdır.
- (A) Ali: Merhaba! Nasılsın?
Ayşe: İyiyim, sen nasılsın?
Ali: Ben de iyiyim, teşekkürler.
- (B) Ali: Merhaba! Nasılsın?
Anlatıcı: Ali selam verip yola devam etti.
- (C) Ali: Merhaba! Nasılsın?
Anlatıcı: Ali selam verip yola devam etti.
v
{