Hazırlıklı Konuşma Türleri
Teknolojik ve bilimsel gelişmelerin hızla yaşandığı günümüzde, iletişim alanında da önemli değişiklikler söz konusudur. Bu değişikliklerden biri de konuşma ve bu konuşmaların türlerindeki farklılaşmalardır.
İletişim, insana özgü en önemli özelliklerden biridir. İletişim, karşılıklı düşün ve duyguların anlaşılması sürecidir. İletişim sürecinde bilgi verici, aydınlatıcı, eğitici konuşmalar yanı sıra insanın sosyal ve psikolojik gelişimine katkı sağlayan konuşmalar da vardır. İletişim sürecinde oluşturulan bu konuşma türlerine hazırlıklı konuşma türleri denir.
Hazırlıklı Konuşma Türlerinin Özellikleri
- Konuşmacı bu tür konuşmalarda önceden hazırlık yapar.
- Konuşmalar tekniğine ve kurallarına uygun olarak hazırlanır.
- Konuşmalar kısa, öz ve akıcıdır.
- Sözlü anlatım diline uygun bir şekilde hazırlanır.
- Genellikle bilgilendirici, aydınlatıcı ve eğitici niteliktedir.
Hazırlıklı Konuşma Türleri Nelerdir?
Hazırlıklı konuşma türlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Sunum
- Seminer
- Atölye Çalışması
- Ders
- Konferans
- Söyleşi
- Panel
- Sempozyum
- Kongre
- Etkileşimli Konferans
- Çalıştay
- Masterclass
1. Sunum
Sunum, bir konu hakkında bilgi vermek amacıyla hazırlanan slaytların konuşmacı tarafından dinleyicilere aktarılmasıdır.
- Sunumda görsel materyallere sıkça yer verilir.
- Dikkat çekici ve anlaşılır görseller sunuma dahil edilir.
- Düşün ve duyguları aktarmaya yardımcı olur.
- Konuya bağlı olarak kullanılan slayt programları (PowerPoint, Prezi vb.) sunumu daha etkili hale getirir.
Kullanım Alanları:
- Eğitim kurumlarında öğretmen ve öğrenciler tarafından ders kapsamında
- Üst düzey yönetici ve uzmanlar tarafından çalışanlara bilgi verme amacıyla
- Akademik çalışmaların paylaşılması amacıyla hazırlanan bilimsel toplantılarda sunum yapılır.
2. Seminar
Seminer, bir konu hakkında uzman kişinin bilgi ve deneyimlerini katılımcılarla paylaştığı etkinliklerdir.
- Sadece bir kişinin konuştuğu ve bilgi aktardığı toplantılardır.
- Küçük grup halinde gerçekleşir.
- Soru-cevap şeklinde etkileşimli bir yapı da olabilir.
Kullanım Alanları:
- Eğitim kurumlarında ders kapsamında
- Psikoloji, sosyoloji gibi insan davranışlarını konu alan alanlarda uzman kişiler tarafından düzenlenen seminerler
- Halk sağlığı ile ilgili uzmanlar tarafından yapılan seminerler
- Akademik çalışmaların paylaşılması amacıyla hazırlanan bilimsel toplantılarda da seminer düzenlenir.
3. Atölye Çalışması
Katılımcıların aktif olarak yer aldığı, uygulamalı öğrenmenin ön planda olduğu çalışma ortamlarıdır.
- Uygulamalı öğrenme imkanı sunduğu için eğitim açısından çok etkilidir.
- Teorik bilgilerin pratiğe döküldüğü çalışmalardır.
- Kısa süreli etkinliklerdir (genellikle birkaç saat).
- Birden fazla atölye çalışması aynı anda farklı konularda gerçekleşebilir.
Kullanım Alanları:
- Eğitim kurumlarında ders kapsamında
- Kişisel gelişim seminerleri
- Pedagojik formasyon eğitimi
- Farklı alanlarda (sanat, edebiyat, bilim vb.) uzman kişiler tarafından düzenlenen atölye çalışmaları
4. Ders
Ders, öğretmenin konu anlatımı ve öğrencilerin aktif katılımıyla gerçekleşen bilgi edinme sürecidir.
- Sınıf düzeyine göre her derste farklı sayıda öğrenciye hitap eder.
- Aylık veya dönemlik eğitim programına göre düzenli aralıklarla yapılır.
- Takvim döneminde birçok derse aynı anda farklı öğrencilerle birlikte devam eder.
Kullanım Alanları:
- Eğitim kurumlarında konu anlatımı şeklinde her düzeyde ders yapılır.
5. Konferans
Kamuoyunu ilgilendiren konular hakkında uzman kişinin bilgi verdiği konuşmalardır.
- Daha çok salon etkinliği şeklinde gerçekleştirilir.
- Büyük gruplara hitap eder.
- Sadece bir kişinin konuştuğu ve bilgi verdiği toplantılardır.
- Konu ile ilgili sorular yanıtlanır.
Kullanım Alanları:
- Eğitim kurumlarında ders kapsamında
- Kariyer günlerinde
- Kültürel, sosyal, bilimsel etkinliklerde
- Seminer gibi daha küçük ölçekli etkinliklere göre daha büyük çaplı organizasyonlarda düzenlenen konferanslarda uzmanlar bir konu hakkında bilgi verir.
6. Söyleşi (Röportaj)
Söyleşi, dinleyicilerin merak ettiği konular hakkında sorular sorarak bir kişiyle gerçekleştirilen görüşmedir.
- İki kişi arasında geçen sohbet tarzı bir konuşmadır.
- Etkileşim çok yüksektir.
- Samimi bir ortamda gerçekleşir.
Kullanım Alanları:
- Gazete ve dergilerde yayınlanan söyleşiler
- Eğitim kurumlarında ders kapsamında
- Kültürel ve sosyal etkinliklerde iki kişi arasında söyleşi şeklinde bir görüşme yapılabilir.
7. Panel
Panel, farklı uzman kişilerin belirli bir konu etrafında görüşlerini ve deneyimlerini aktardığı konuşmalardır.
- Diyalog şeklinde ilerleyen konuşmalardır.
- Etkileşim yüksek olduğu için soru-cevap kısmına genellikle ihtiyaç duyulmaz.
- Panele katılan konuşmacılar, kendilerine ayrılan sürede konuya bağlı olarak görüşlerini aktarırlar.
Kullanım Alanları:
- Kültürel, sosyal, bilimsel etkinliklerde panel düzenlenir.
8. Sempozyum
Sempozyum, bir konu hakkında farklı bakış açılarıyla sunumların yapıldığı bilimsel toplantılardır.
n
-
n
- Daha çok akademik çevrelerde gerçekleşir.
- Büyük gruplara hitap eder.
- Etkileşim sınırlıdır çünkü katılımcılar genellikle dinleyici konumundadır.
nn
nn
nn
Kullanım Alanları:
nn
- nn
- Akaemik çalışmaların paylaşılması amacıyla yapılan bilimsel toplantılar
- Daha çok üniversitelerde düzenlenen sempozyumlar
nn
nn
9. Kongre
nn
Kongre, bir bilim veya sanat dalındaki yeniliklerin tartışıldığı bilimsel toplantılardır.
nn
- nn
- Dünya genelinden birçok uzmanın katıldığı uluslararası etkinliklerdir.
- Bilim insanları tarafından gerçekleştirilen kongreler çok sıkı bir takvime göre ilerler.
- Aynı anda birçok salonda farklı dillerde simultane çeviri olanakları sunulur.
nn
nn
nn
Kullanım Alanları:
nn
- nn
- Bir bilim veya sanat dalındaki yeniliklerin tartışıldığı toplantılar
- Dünya genelinden birçok uzmanın katıldığı uluslararası etkinlikler
nn
nn
10. Etkileşimli Konferans (İzleyici Konferansı)
nn
Etkileşimli konferans, izleyicilerin aktif olarak katıldığı, düşüncelerini ve duygularını ifade ettiği konferans türüdür.
nn
- nn
- Küçük grup halinde gerçekleşir.
- Sadece dinleyici konumunda olan izleyicilerin aksine katılımcı rolünde olan izleyicilerin bulunduğu konferanslardır.
nn
nn
Kullanım Alanları:
nn
- nn
- Eğitim kurumlarında ders kapsamında
- Kariyer günlerinde
- Kültürel, sosyal, bilimsel etkinliklerde etkileşimli konferanslar düzenlenir.
nn
nn
nn
11. Çalıştay (Workshop)
nn
Çalıştay, belirlenen konu hakkında grup çalışması şeklinde fikir alışverişinin yapıldığı etkinliklerdir.
nn
- nn
- Daha çok uygulamalı çalışmalardır.
- Küçük gruplar halinde gerçekleştirilir.
- Etkileşim çok yüksektir çünkü katılımcılar aktif olarak çalışmaya dahil olurlar.
nn
nn
nn
Kullanım Alanları:
nn
- nn
- Eğitim kurumlarında ders kapsamında
- Daha çok akademik çevrelerde gerçekleştirilen çalışmalar
- Kültürel ve sosyal etkinliklerde çalıştay düzenlenir.
nn
nn
nn
12. Masterclass (Usta Öğretici Dersleri)
nn
Kendi alanında uzman kişilerin bilgi ve deneyimlerini aktardığı derslerdir.
nn
- nn
- Eğitim açısından son derece faydalı olduğu için sınırlı katılımla gerçekleştirilir.
- Daha çok sanat alanında düzenlenen derslerdir.
nn
nn
Kullanım Alanları:
nn
- nn
- Sınırlı katılımla gerçekleştirilen usta öğretici dersleri
- Daha çok sanat alanında (müzik, resim vb.) düzenlenir.
nn
nn
Açıklayıcı Hazırlıklı Konuşma Türleri
nn
Açıklayıcı konuşmalar, düşün ve duyguları aktarmaya yönelik konuşmalardır.
nn
- nn
- Bilinç düzeyini yükseltmek amacıyla yapılan açıklamalardır.
- Bazı durumlarda tanıtıcı açıklamalar da kategorize edilebilir.
nn
nn
Açıklayıcı Hazırlıklı Konuşma Türlerinin Özellikleri
nn
- nn
- Açıklayıcı konuşmalar, bir konuda bilgi edinmek isteyen kişilere yönelik hazırlanmıştır.
- Bilinç düzeyini yükseltmek amacıyla yapılan açıklamalarddır.
- Bazı durumlarda tanıtıcı açıklamalar da kategorize edilebilir.
nn
nn
nn
Açıklayıcı Hazırlıklı Konuşma Türleri Nelerdir?
nn
Açıklayıcı hazırlıklı konuşma türlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
nn
- nn
- Ders açıklamaları
- Bilimsel açıklamalar (bilgi verme)
- Mülakat / Görüşme / Röportaj
- Tanıtım yazıları / Broşür / Bülten / Dergi / Gazete Röportajları / Kitaplık Faaliyetleri / Fanzin / Yorum / Eleştiri / İnceleme / Resim tanıtımı / Proje tanıtımı / Deneme yazıları
nn
nn
nn
nn
nn
Ders açıklamaları
nn
Ders açıklamaları, öğretmenin ders kapsamında yaptığı açıklamalardır.
nn
- nn
- Belli bir zaman dilimi içinde düzenli olarak devam eden eğitim faaliyetleridir.
- Açıklamalı gösteri gibi bazı derslerde öğretmenin yaptığı açıklama daha detaylıdır.
nn
nn
Açıklamalı gösteri yapılan derslerde şu özellikler vardır:
nn
- nn
- Açıklamalı gösteriler genellikle fen bilimleri alanında yapılır (fizik, chemistry).
- Açıklamalı gösteriler dersi daha eğlenceli hale getirdiği için öğrencilerin derse olan ilgisini artırır.
- Etkili öğrenme açısından fen bilimlerinde uygulamalı eğitim son derece önemlidir. Açıklamalı gösteri ise uygulamalı eğitimin en önemli bileşenlerinden biridir.
nn
nn
nn
Bilimsel açıklamalar (bilgi verme)
nn
Bilimsel açıklamalar, bir konuda bilimsel veriler ışığında yapılan anlaşılır ve detaylı açıklamalardır.
nn
- nn
- Bilinç düzeyini yükseltmek amacıyla yapılan açıklamalardır.
- Tamamen bilgi vermek amacıyla yapılan açıklamalar sıklıkla bilimsel açıklama kategorisinde değerlendirilir.
nn
nn
Mülakat / Görüşme / Röportaj
nn
Mülakat veya röportaj, iki kişi arasında merak edilen konular hakkında yapılan söyleşilerdir.
nn
- nn
- Sorular ve cevaplardan oluşan samimi sohbetlerdir.
- Daha çok gazete ve dergilerde yayınlanan söyleşiler bu kategoride değerlendirilir.
nn
nn