Guilty Pleasure Nedir?
Guilty pleasure, kişinin keyif aldığı ancak yargılanma veya utanç duygusu ile bağlantılı olan herhangi bir düşünce, aktivite veya davranıştır. Bu hisler, genellikle, etkinliğin toplumsal olarak kabul edilemez, sağlıksız veya bireyin kimlik duygusu ile tutarsız olduğu düşüncesinden kaynaklanır. Örneğin, edebi eserlerden hoşlanan bir kişi, düşük kaliteli aşk romanlarına ilgi duymaktan dolayı suçluluk hissi yaşarken, bu tür okumalar toplumda ‘biraz yüzeysel’ olarak değerlendirildiği için böyle bir duygu ortaya çıkabilir.
Guilty pleasure, insanların günlük psikososyal stres faktörlerinden kaçış sağlayarak, kontrolü bırakıp, eleştiri korkusu olmadan eğlenceli ve kaygısız aktiviteleri benimsemelerine yardımcı olur. Bu noktada bireylerin kendilerini nasıl ifade ettiğine ve nasıl hissettiğine dair bir diyalog oluşur, bu da guilty pleasure’ı anlamlandırmamıza yardımcı olur.
Bilimsel olarak, guilty pleasure anlayışı, beyin ödül sisteminin rolüyle ilişkilidir. Dopamin salınımı gibi nörotransmitterlerin ortaya çıkışı, bu tatmin edici davranışları desteklerken bizi hem neşelendirebilir hem de belirli ahlaki ve etik çatışmalara sürükleyebilir. Bu nedenle, guilty pleasure bir tür zevk kaynağı olmaktan çıkıp zaman zaman moral ikilemleri yaşatmaya dönüşebilir.
15 Guilty Pleasure Örneği
Guilty pleasure örneklerini incelediğimizde, çeşitli günlük aktivitelerden sosyal medya etkileşimlerine kadar geniş bir yelpaze görmekteyiz. İşte bazı yaygın guilty pleasure örnekleri:
1. TV Şovlarını İzlemek
Bir sezonu bir günde veya kısa bir süre içinde izlemek, birçok kişi için büyük bir zevk kaynağı olabilir. Ancak ardından gelen suçluluk hissi, zamanın nasıl geçtiğini sorgulamakla başlayabilir. Binge-watching, özellikle popüler dizi ve programlar arasında yaygındır ve birçok kişi sosyal hayatını geride bırakarak bu akışa kapılabilir.
Guilty pleasure olarak kabul edilen TV şovları genellikle toplumsal normlara aykırı olarak değerlendirilen içeriklerdir. Gerçekliği sorgulayan ya da oldukça aşırı durumlar içeren programlar, izleyicide hem eğlence sunabilir hem de eleştirilerin hedefi haline gelebilir.
Sonuç olarak, binge izlemek, günün stresinden kaçış sağlarken, aynı zamanda fazla zaman harcadığımız düşüncesi ile birlikte kendimizi suçlu hissetmemize yol açabilir. Ancak bu tür aktivitelerin de ruh halimize olumlu etkileri olduğu unutulmamalıdır.
2. Abur Cubur Yemek
Patates cipsi, dondurma veya fast food gibi sağlıksız yiyecekler, birçok kişi için gerçek bir guilty pleasure’dır. Bu tür yiyeceklerin tadı hoş olsa da, sağlıksız beslenme alışkanlıklarının sonuçları nedeniyle birçok insan sonrası zihinlerinde suçluluk duygusu taşır.
Ayrıca, bu tür yiyeceklerin tüketimi çoğu zaman duygusal durumlarla bağlantılıdır; stresli günler ya da moral bozuklukları zamanında bir parça çikolata veya dondurma, kişiyi geçici olarak mutlu edebilir. Ancak, bu durumun kötü alışkanlık ve sağlık sorunlarına yol açması mümkündür.
Özellikle sağlıklı yaşam tarzının teşvik edildiği günümüzde, abur cubur yemek çoğu insan için sosyokültürel bir suçluluk kaynağı haline gelmiştir. Bu yüzden, abur cuburların keyfini çıkarmanın bir yolunu bulmak önemli olabilir, belki de sadece bazen ve ölçülü olarak.
3. Online Alışveriş
Alışveriş, pek çok kişinin kendini iyi hissetmek için başvurduğu bir yöntemdir. Ancak, özellikle online alışveriş yaparken kontrolsüz harcamalar yapmak, sonrasında büyük bir pişmanlık ve suçluluk duygusuna neden olabilir. Her ne kadar yeni bir elbise ya da elektronik cihaz almanın keyfi olsa da, bu alışkanlık zamanla maddi sorunlara yol açabilir.
Birçok kişi, gösterişli eşyaları satın alarak kendini iyi hissetme ihtiyacı hisseder. Ancak, sonrasında gereksiz harcama yaptığını fark eden bireyler, kendilerine karşı bir için sorgulama yapma ihtiyacı hissederler. Nihai olarak, online alışveriş yaparken gösterilen aşırılık, finansal özgürlüğü tehdit edebilir.
Bu nedenle, bütçe yönetimini iyi yapmak ve alışveriş alışkanlıklarını kontrol altında tutmak, guilty pleasure olarak görülen bu durumun olumsuz etkilerinin önüne geçebilir. Zaman zaman kendimize hediye almanın yardımı olabilir, fakat bunu dengeli yapmak şarttır.
4. Eski Partnerin Sosyal Medyasını İncelemek
Geçmiş ilişkiler sıklıkla karmaşık duygular yaratır. Eski partnerlerin sosyal medya hesaplarını takip etmek, sağlıklı bir davranış olarak görülmese de birçok kişi bu duruma düşebilmektedir. Bu davranış, merak ve nostalji duygusuyla birleştiğinde, kişinin kendisine karşı suçluluk hissetmesine neden olabilir.
İşte bu durum, kişinin geçmişteki ilişkilerinin bitişiyle barışık olmadığını ve bu durumu kabullenemediğini gösteriyor olabilir. Ancak eski partnerin hayatı hakkındaki bilgilere ulaşmanın, kişinin mevcut ruh haline olumlu etki etmediği de gerçektir. Nihayetinde, merak duygusunun esiri olup, sonuçlarını düşünmeden bu konuda ısrarcı olmak, sorunları daha karmaşık hale getirebilir.
Bu tür bir davranışın, geçmişi bırakabilmek ve yeni ilişkilere yönelmek açısından zararlı etkileri olabilir. Eski ilişkilerle ilgili düşünce ve duyguları sorgulamak ve gerekirse bunları geride bırakmak, daha sağlıklı bir yaklaşım olacaktır.
5. Sosyal Medyada Yorumsuz Kaydırmak
Günümüzde sosyal medya, birçok kişi için hem eğlence kaynağı hem de zaman kaybı olabilmektedir. Arkadaşların, ünlülerin veya tanıdıkların paylaşımlarını takip etmek, bazen saatlerin nasıl geçtiğini anlamamıza engel olabilir. Özellikle sonsuz kaydırma ile başlayıp bitmeyen içerikler, zaman kaybı hissini beraberinde getirir.
Sosyal medya hesaplarında geçirilen fazla süre, birçok kişinin kendisini kötü hissetmesine yol açar. Ancak bu duruma çok fazla kapılmadan, bu platformların sunduğu içerikleri de değerlendirmek önemlidir. Bunun yanında, sosyal medyada bulunan bağlar da önemli bir duruma dönüşebilir; insanlar arasındaki etkileşim ve bağlantılar açısından faydalı olabilir.
Yine de, sosyal medya platformlarının sağladığı içeriklerin özünü göz önünde bulundurmak, kişinin kendi içinde var olan o suçluluk hissini geri plana atmak adına gereklidir. Kendi sosyal medya kullanım alışkanlıklarımızı sorgulamak ve aşırıya kaçmamak da son derece önemlidir.
6. Gün Ortasında Şekerleme Yapmak
Gün içinde verimli çalışmaya odaklanmamız ilginç bir şekilde kısa bir uyku ile denge kazanabilir. Ancak, bu durum çoğu zaman bir tür şımarıklık olarak görülerek suçluluk kaynağı haline gelebiliyor. Gündüz uyku, kişinin üstündeki yükü ve stresi azaltabilir ancak aynı zamanda karamsar düşüncelere itebilir.
Gün ortasında şekerleme yaparken, bazı kişiler bu süre içinde birçok sorumluluğu ertelediklerini düşünerek kendilerine karşı suçluluk hissedebilirler. Ancak, psiko-fiziksel durum açısından küçük bir uyku molası sağlıklı bir eylem olarak kabul edilebilir. Vücudumuzun dinlenmeye ihtiyacı olduğu dönemlerde, uyku rutini zamana yayılmadan sağlandığında dengeyi kurmak mümkün olacaktır.
Önemli olan, bu tür molaları yaşamın bir parçası olarak görmek ve gereksiz suçlama hissinden uzak durmaktır. Bunun için, günlük programınıza ihtiyaç duyduğunuz birkaç dakikalık dinlenmeleri eklemek yeterli olacaktır.
7. Sorumlulukları İhmal Ederek Tembel Bir Gün Geçirmek
İş yükü ve sorumluluklar, hayatın bir doğasıdır. Ancak, bazen bir gün tüm bunlardan kaçmak ve sadece kendimize odaklanmak isteyebiliriz. Bu tür günler genellikle suçluluğun kapımıza dayanmasına neden olabilir. Her ne kadar dinlendirici ve rahatlatıcı olsa da, sorumluluklardan kaçmak, vicdan azabına yol açabilir.
Bazı insanlar için, bu tür günler kendilerine karşı bir ödül olarak fonksiyon görebilirken, diğer taraftan bu kaçışın yarattığı hislerin, özellikle uzun vadede olumsuz etkileri olabilir. Sorumluluklarını kasıtlı bir biçimde ihmal etmek, bazı durumlarda hayatın akışına ters bir etki yaratabiliyor.
3-4 gün boyunca dinlenmek ve ardından tekrar iş hayatına dönmek elbette sağlıklı bir seçimdir. Ancak, bunu sürekli olarak yapmak kaçınılmaz olarak suçluluk hissetmemize neden olacaktır. Kendi ihtiyaçlarımızı tanımak ve zaman tanımak da bu dengeyi sağlama adına önemli bir husustur.
8. Başkalarının Hoş Bulmadığı Müzikler Dinlemek
Müzik, bireylerin ruh hallerini etkileyen güçlü bir araçtır. Ancak bazı müzik türlerinin başkalarınca ‘olağan’ kabul edilmemesi, kişinin bu müzikleri dinlerken kendisini kötü hissetmesine neden olabilir. Sevgilisi, arkadaşları ya da akrabaları tarafından ‘kötü’ bulunan sanatçıların müziklerini dinlemek, bireyi eleştirilerle yüzleştirir. Ancak bu tür müziklerin, kişiyi neşelendirdiğini ve iyi hissettirdiği unutulmamalıdır.
Guilty pleasures arasında en yaygın olanlardan biri, diğer insanlara saçma veya çağ dışı gelen müzikleri dinlemektir. Burada önemli olan, müziğin kişinin ruh haline yapıcı bir etkisi olduğunu bilmektir. Nitekim, müziğin bireyleri nasıl etkilediği kişisel bir algı olduğundan, beğenilerinize karşı samimi kalmak önemlidir.
Kendimize ait olan zevklerin kıymetini bilmek, kimi zaman ters tepebilir ya da diğer kişilerce onaylanmamak şeklinde algılanabilir. Ancak, yıllarca sevdiklerimizle paylaşabileceğimiz aktiviteler olarak değerlendirildiği sürece, bireylerin yükünü almaya yönelik bir fırsat sunabilir.
9. Araba Kullanırken Yüksek Sesle Şarkı Söylemek
Sürücülerin arabanın içinde yalnızken şarkı söylemesi oldukça yaygın bir durumdur. Yüksek sesle tekrarlayarak şarkı söylerken, bu eylem belki de keyifli fakat aynı zamanda kişiyi yakalayan başkaları varsa, bu durumda zayıf bir yön haline dönüşebilir. Yüksek sesle şarkı söylerken duyulan utanç, bu tür anları kötüleştirebilir.
Araç sürerken arka planda sesini yükselten şarkılar, birçoklarına uğultu ve tutku hissi yaşatırken, insanlar bununla da özdeşleşebilirler. Ancak bu durumu tehlikeli bir şekilde abartmak, kazalara neden olabileceğinden dikkat edilmesi gerekir.
Yine de, kendine ait olan anları kutlamak ve şarkı söylemek herkeste farklı bir deneyim yaşatabilir. Önemli olan, bu özgüveni yükseltmek ve kendinizi kötü hissetmemektir.
10. Video Oyunları Oynamak
Oyun dünyasına dalmak, birçok kişi için kaçış noktası oluşturan bir eylemdir. Özellikle saatlerce video oyunu oynamak, sadece bir eğlence biçimi olarak nitelendirilebilir. Ancak, özellikle zamanla yarışan birçok sorumluluk düşünülünce, oyun oynarken hissettiğimiz suçluluk hissi, kişiyi rahatsız edebilir.
Video oyunu oynamanın son derece eğlencesi ve zevki varken, birçok insan bu aktiviteyi abartıp genel sorumluluklarını göz ardı edebilir, bu da başkalarıyla ilişkilerini zayıflatabilir. Video oyunlarının yarattığı bağımlılıklardan kaçınmak, bu eylemi daha sağlıklı bir deneyim haline getirebilir. Oyun oynamanın keyfini çıkarırken dikkatli olmak ve denge kurmak önemlidir.
Video oyunları bir şekilde kişisel becerileri geliştirebilirken, aşırı oynama durumu başka alanlarla olan ilişkileri zayıflatmasına neden olabilir. Burada dikkat edilmesi gereken, gerçek hayata da yer vermek ve oyun oynamanın yanı sıra kişisel gelişime yönelmektir.
Guilty Pleasure’ların Psikolojik Etkileri
Guilty pleasure’lar sadece eğlence değil, aynı zamanda bireylerin psikososyal yönlerini etkileyen önemli bir durumdur. Kişisel olarak -vsemal eğlence sağlarken, bu davranışlar aynı zamanda içsel çatışmalara da yol açabilir. Bireyler arasında bir dengenin bulunması önemlidir.
1. Stres Azaltma: Guilty pleasure’lar, elde edilen haz ile bireylerin stres seviyelerini azaltabilir. Gelişen teknolojilerle birlikte, insanlar kendilerini iyi hissettirecek farklı kaçışlar bulabilmektedir. Bu tür eylemler, bireylerin ruhsal sağlıkları üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. Ancak, bunun aşırılığa kaçılması ve sınır konulmaması, daha kötü sonuçlar doğurabileceğinden dikkatli olunmalıdır.
2. Kendi İhtiyaçlarını Karşılama: Bireyler, ihtiyaçları çerçevesinde guilty pleasure seçimleri yapabilirler. İhlal edilen toplumsal normlar ya da etik değerlerle barışmamış olan bireyler, aslında mutluluklarını kendi kararlarıyla yönetebilmelidir. Suçluluk hissetmeden bireylerin kendi hoşlandıkları şeylere yönelmeleri bir özgürlük sağlarken, bu tür eylemler motive olmalarına yardımcı olur.
3. Yaratıcılığı Artırma: Bazı guilty pleasure’lar aynı zamanda yaratıcı düşüncenin tesis edilmesine de yardımcı olabilir. Yine bu tür eylemler, daha önce düşünülmemiş düşüncelerin ve yaklaşımların kapısını aralar. Sıra dışı aktiviteler, bireylerin stresle baş etmelerine ve yaratıcılıklarında yeni fikirler geliştirmelerine yardımcı olabilir.
Sonuç
Guilty pleasure’lar, çoğu zaman insanların kendilerini kötü hissetmelerine yol açan bir aktivite olmuştur. Ancak, buna rağmen hayatta vazgeçilemeyecek bir nokta haline gelirler. Önemli olan, bu tür aktiviteleri hayatımıza dahil ederken eşit dengesini bulabilmektir. Bilinçli bir şekilde guilty pleasure’lara yaklaşmak, kendimizi tanımak ve keyif almak açısından faydalıdır.
Sonuç olarak, guilty pleasure’ların yalnızca sosyal açıdan rahatsız edici davranışlar değil, aynı zamanda bireylerin stresle başa çıkmalarına yardımcı olabilen sağlıklı yollar olarak görülmesi mümkündür. Kendimize dönme ve kişisel tercihleri yüceltme konusunda cesur olmamız gerektiğini unutmamak önemlidir.