3.1. Araştırmanın Modeli
Bu araştırmada karma yöntemler kullanılmıştır. Karma yöntemler; nitel ve nicel yöntemlerin bir arada kullanılmasıdır (Creswell, 2017). Verilerin toplanmasında öncelikle nicel veri toplama aracı olan anket uygulanmış daha sonra nitel veri toplama aracı olan yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Böylece araştırmada karma yöntemlerin sağladığı avantajlardan faydalanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri için betimsel araştırma modeli kullanılmıştır. Betimsel araştırma, bir olayın veya durumun mevcut özelliklerini ortaya koymayı amaçlayan bir araştırma türüdür (Karasar, 2009). Araştırmanın nitel verileri için fenomenolojik yaklaşım benimsenmiştir. Fenomenoloji, bireylerin deneyimledikleri olgular hakkında algılarını derinlemesine anlama ve yorumlama üzerine odaklanan bir yaklaşımdır (Yıldırım & Şimşek, 2016). Bu araştırmada öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçlarının belirlenmesi olgusu üzerine odaklanıldığı için fenomenolojik yaklaşım benimsenmiştir.
3.2. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi
Araştırmanın evrenini Aksaray il merkezindeki devlet okullarında görev yapan İngilizce öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise Aksaray il merkezindeki devlet okullarında görev yapan 30 İngilizce öğretmenden oluşmaktadır. Bu öğretmenlerden 12’si (İlkokulda 5, Ortaokulda 4 ve Lisede 3) yapılan anket çalışmasına katılırken 18’i de yarı yapılandırılmış görüşme kısmına katılmıştır. Araştırmada örneklem seçiminde amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik durum örneklemesi kullanılmıştır. Tipik durum örneklemesinde, araştırmacı tipik veya sıradan bir durumu incelemeyi hedefler (Yıldırım & Şimşek, 2016). Araştırmada tipik durum örneklemesinin seçilmesinin nedeni, öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçlarının belirlenmesi üzerine yapılan araştırmanın genel özellikleri ortaya koymaya yönelik olmasıdır.
3.3. Veri Toplama Araçları ve Süreci
Araştırmada veri toplama aracı olarak anket ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Anketin hazırlanmasında daha önce yapılmış çalışmalardan faydalanılmıştır (Altan, 2018; Beşpınar & Sönmez, 2016). Anketin içeriğine yönelik uzman görüşü alınmış ve gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra uygulamaya geçilmiştir. Anketin sonucunda öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçlarına yönelik belirlemeleri içeren veriler elde edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formunun oluşturulmasında uzman görüşü alınmış ve gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra uygulamaya geçilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formunun uygulanması sonucunda öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçları ile ilgili detaylı veriler elde edilmiştir. Görüşmeler Zoom programı aracılığıyla çevrimiçi gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin kayıtları sesli olarak alınmış ve katılımcılara isimlerinin gizli tutulacağına yönelik güvence verilmiştir. Toplanan veriler titizlikle analiz edilmiş ve araştırma bulgularının sunulmasında kullanılmıştır.
3.3.1. Anket
Araştırmada veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Ankette öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçları ile ilgili görüşlerine yer verilmiştir. Anketin pilot uygulaması gerçekleştirilmeden önce uzman görüşü alınmış ve gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra uygulamaya geçilmiştir. Anketin pilot uygulaması 10 öğretmen ile gerçekleştirilmiştir. Bu öğretmenler pilot uygulamanın süresinin uzun olmaması ve anlaşılır olması ile ilgili görüş bildirmiştir. Pilot uygulama sonucunda anketin uygulanmasında herhangi bir sorunla karşılaşılmamıştır. Anketin uygulanmasında Google Forms programı kullanılmıştır.
Ankette toplam 30 adet soru yer almaktaydı. Anketin ilk kısmında öğretmenlere demografik bilgileri ile ilgili sorular sorulmuştur. Bu sorulara verilen cevaplara göre öğretmenlerin cinsiyet, yaş, eğitim durumu, görev yaptıkları kuruma ait bilgiler elde edilmiştir. Ankette toplam 25 sorudan oluşan ikinci kısımda öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçları ile ilgili görüşlerine yer verilmiştir. Bu bölümde yer alan sorulara verilen cevaplar sonucunda öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçları ile ilgili veriler elde edilmiştir.
3.3.2. Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu
Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formunun oluşturulmasında uzman görüşü alınmış ve gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra uygulamaya geçilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formunda öğretmenlerin mesleki gelişim ihtiyaçları ile ilgili görüşlerine yer verilmiştir.
Görüşmeler Zoom programı aracılığıyla çevrimiçi gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin kayıtları sesli olarak alınmış ve katılımcılara isimlerinin gizli tutulacağına yönelik güvence verilmiştir. Toplanan veriler titizlikle analiz edilmiş ve araştırma bulgularının sunulmasında kullanılmıştır.
3.4. Verilerin Analizi
Araştırmada hem nicel hem de nitel veri analizi yapılmıştır. Anket sonuçları nicel veri analizi olup frekans ve yüzde dağılımlarıyla birlikte SPSS 20 istatistik programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen nitel veriler ise içerik analiziyle analiz edilmiştir. İçerik analizi, metinlerdeki anlam birimlerinin ortaya konmasıdır (Yıldırım & Şimşek, 2016). Verilerin analizi sürecinde aşağıdaki adımlar izlenmiştir:
1) Verilerin transkribe edilmesi: Görüşmelerden elde edilen veriler sesli kayıtların yazılı hale getirilmesiyle transkribe edilmiştir.
2) Kodlama: Transkribe edilen veriler içerik analizi yoluyla kodlanmıştır.
3) Tema belirleme: Kodlanan veriler üzerinden ana temalar belirlenmiştir.
4) Verilerin yorumlanması: Belirlenen temalar üzerinden veriler yorumlanmıştır.
Verilerin analizi sürecinde alanyazından yararlanarak bir kodlama çerçevesi oluşturulmuştur (Aydin & Yildirim, 2022). Oluşturulan kodlama çerçevesi aşağıdaki gibidir:
Şekil 3.1: Kodlama Çerçevesi
3.5. Güvenirlik ve Geçerlik
Araştırmada güvenilirlik ve geçerlilik çalışmaları yapılmıştır. Öğretmenlerle gerçekleştirilen görüşmelerin güvenirliğini artırmak için iki hafta arayla farklı okullarda görev yapan öğretmenlerle yeniden görüşme yapılmıştır (İki ayrı zamanlı güvenirlik). Görüşmelerden elde edilen bulgular arasında tutarlılık sağlanması güvenirliği artırıcı bir unsur olmuştur.
Ankette yer alan maddelerin güvenirliğini tespit etmek için Cronbach Alpha katsayısı hesaplanmıştır. Hesaplanan Cronbach Alpha katsayısı .918 olarak bulunmuştur.
Ankette yer alan maddelerin geçerliliği ise uzman görüşü alınarak sağlanmıştır.