Müzik alanında kariyer düşünen pek çok kişi bağ kesme çalışması nedir, nasıl yapılır, faydaları nelerdir gibi konular hakkında araştırma yapar. Müzik eğitimi alan kişiler de bağ kesme çalışmalarını ne sıklıkla yapmaları gerektiği konusunda kararsızlık yaşayabilir. Daha iyi bir vokal performansı sergilemek isteyen kişilerin öncelikle “bağ kesme” terimini ve bu çalışmaların içeriğini iyi bilmesi gerekir. Peki, bağ kesme çalışması nedir ve nasıl yapılır? İşte bağ kesme çalışmasının detayları…
Bağ Kesme Çalışması Nedir?
Bağ kesme çalışması, vokal kordların (ses tellerinin) doğru ve etkili bir şekilde kullanılmasını geliştirmeye yönelik egzersizlerdir. Bu çalışmalar sayesinde vokal kordlar esner ve güçlenir. Vokal kordların rengi, uzunluğu ve genişliği kişiden kişiye değiştiği için bağ kesme çalışmasının da farklı özelliklere sahip birçok tekniği bulunur.
Bağ kesme çalışmaları sayesinde sesin perde yüksekliğiyle ilgili kontrol sağlanır. Bu teknikler sayesinde ses telleri birbirine yaklaşarak ses oluşturmaya başlar. Bu sırada ses tellerinin kenarları arasında ince bir mucus tabakası oluşur. Bu tabakanın oluşması da sesin kalitesini ve rezonansını artırmaya yardımcı olur.
Bağ Çalışması Nasıl Yapılır?
Ses eğitmenleri tarafından kişiye özel hazırlanan bağ kesme çalışma programı ile başlanır. Eğitmenin belirlediği süre boyunca düzenli olarak çalışma yapan kişilerin sesinde belirgin bir gelişim gözlemlenir.
Bağ kesme çalışmasında temel olarak nefes egzersizleri, ısınma egzersizleri ve vokal egzersizleri yer alır.
1. Nefes Egzersizleri
Nefes egzersizleri bağ kesme çalışmalarının en önemli parçalarından biridir. Nefes egzersizleri sayesinde diyafram ve karın kasları güçlenir. Güçlenen kaslar daha sonra ses üretiminde de kullanılabilir hale gelir. Bu sayede daha kontrollü ve kaliteli ses çıkarmak mümkün olur.
Ayrıca nefes egzersizleri sayesinde akciğer kapasitesi de artar. Gelişen akciğer kapasitesi daha uzun süre boyunca nefes vermeyi ve dolayısıyla daha uzun süre boyunca ses çıkarmayı sağlar.
Bu çalışmalara örnek olarak şu uygulamalar verilebilir:
- Diyafram nefesi alıp verme,
- Akciğer kapasitesini artırmaya yönelik balon şişirme çalışmaları,
- Makara sesi çıkarma çalışması gibi egzersizler yer alır.
2. Isınma Egzersizleri
Isınma egzersizleri bağ kesme çalışmalarında sesin doğru şekilde kullanılabilmesi için yapılır. Isınma egzersizleri sayesinde sesin üretiminden sorumlu olan kaslar ve vokal kordlar gevşer ve dinlenir. Ayrıca bu egzersizler sayesinde sesin daha iyi kontrol edilmesine yardımcı olunur.
Isınma egzersizlerine örnek olarak şu uygulamalar verilebilir:
- Düşük ve yüksek perdeden inip çıkış,
- Ağız ve dudak jokeyliği,
- Bırakma sesi çıkarma gibi uygulamalar
- Hatta ınlama ve ılgılama gibi ünlü çalışmaları da ısınma egzersizlerine dahil edilebilir.
3. Vokal Egzersizler
Vokal egzersizler bağ kesme çalışmalarında vokal kordların (ses tellerinin) doğru ve etkili bir şekilde kullanılmasını geliştirmeye yönelik çalışmalardır. Bu egzersizler sayesinde ses telleri esner ve güçlenir.
Vokal egzersizlere örnek olarak:
- f ve v harflerinin ardarda tekrarlandığı çalışma,
- Diftonglar ile yapılan egzersizler,
- Bakaraka-bakaraka gibi hece tekrarları da vokal egzersizler arasında sayılabilir.
Bağ Kesme Çalışmasının Faydaları Nelerdir?
Sesi iyi kullanmak isteyen herkes bağ kesme çalışmalarının ne olduğuna ve bu çalışmaların sağladığı faydalara ilgi gösterir. Özellikle şan eğitimi alan kişiler ve şarkıcılar için bağ kesme çalışmaları büyük önem taşır. Çünkü bu çalışmalar doğru ses kullanımına ve dolayısıyla kaliteli sese ulaşmaya yardımcı olur.
Bağ kesme çalışmalarının en önemli faydası vokal kordları (ses tellerini) esnetip güçlendirmesidir. Bu sayede sesin perde yüksekliğiyle ilgili kontrol sağlanır. Ayrıca bu çalışmalar sayesinde sesin rengi de zenginleşir.
Akciğer kapasitesini artıran nefes egzersizleri sayesinde daha uzun süre boyunca nefes vermek mümkün olur. Bu da daha uzun süre boyunca ses çıkarmayı sağlar.
Isınma egzersizleri sayesinde sesin üretiminden sorumlu olan kaslar gevşer ve dinlenir. Bu sayede sesin daha iyi kontrol edilmesine yardımcı olunur.
Ayrıca bağ kesme çalışmaları sayesinde özellikle konuşma sırasında yapılan tonlama hataları da azaltılır.
Bağ Kesme Çalışması Ne Kadar Sürede Etki Eder?
Bağ kesme çalışmasının sese olumlu etkilerinin görülmesi kişinin çalışma düzenliliğine bağlıdır. Kısa sürede etkisini göstermesi için düzenli ve disiplinli bir şekilde çalışılması gerekir. Bu nedenle bağ kesme çalışmasının kişiye özel süresi de değişebilir.
Eğer kişi daha önce ses eğitimi almadıysa bağ kesme çalışmasından en iyi şekilde verim alabilmesi için yaklaşık 6 aya kadar süre gerekebilir.