Araştırma Makalesi (Tez) Yazım Kılavuzu

1. Araştırma Makalesi (Tez) Yazım Kılavuzu

1.1. Araştırma Makalesi (Tez) Nedir?

Tez, yüksek lisans veya doktora programları kapsamında yapılan özgün araştırmaları ve bu araştırmaların bulgularını içeren yazılı belgelerdir. Bu belgeler, bir öğrencinin belirli bir alandaki uzmanlık seviyesini ve araştırma yapabilme yeteneğini göstermektedir. Tezler, akademik topluluk için de önemli birer bilgi kaynağıdır; çünkü bu çalışmalar, mevcut bilgi birikimine yeni katkılar sağlar ve ilerideki araştırmalara zemin hazırlar. Aynı zamanda tezler, ilgili alanda çalışan akademisyenler ve profesyoneller için güncel konular, yöntemler ve bulgular hakkında bir rehber niteliği taşır.

1.2. Araştırma Makalesi (Tez) Yazım Aşamaları

Konu Seçimi: Tez yazım sürecinin ilk ve belki de en önemli adımıdır. İlginizi çeken, literatürdeki boşlukları doldurabilecek veya güncel tartışmalara katkı sağlayabilecek bir konu seçmek, sürecin geri kalanında motivasyonunuzu artırır.
Literatür Taraması: Seçtiğiniz konu etrafında daha önce yapılmış araştırmaları incelemek, hem konuyla ilgili bilginizi artırır hem de çalışmanızın hangi noktada katkı sağlayabileceğini netleştirir.
Araştırma Sorusu ve Hipotez Geliştirme: Tezin ana amacını ve yönünü belirleyen bu adımda, literatür taramasından elde ettiğiniz bilgiler doğrultusunda spesifik bir araştırma sorusu ve buna yanıt olabilecek bir hipotez geliştirin.
Araştırma Yöntemi Belirleme: Tezinize yönelik hangi veri setinin kullanılacağı, hangi ölçümlerin yapılacağı ve nasıl analiz edileceği gibi detayları içeren bir yöntem belirleyin.
Veri Toplama: Belirlediğiniz yöntem doğrultusunda gerekli verileri toplayın. Bu aşama, anket uygulamaları, deneyler veya mevcut veri setlerinin analizi şeklinde olabilir.
Veri Analizi: Topladığınız verileri istatistiksel analiz programları kullanarak analiz edin. Bu aşamada, hipotezinizi destekleyen veya reddeden bulgular elde edebilirsiniz.
Sonuçların Yazımı: Tezin sonuç bölümünde, araştırma sorunuza verdiğiniz yanıtı ve elde ettiğiniz bulguları açıklayın. Ayrıca, literatürle kıyaslama yaparak bulgularınızın anlamını netleştirin.
Tartışma ve Sonuç: Tezin genel tartışma bölümünde, çalışmanızın sınırlılıklarını, gelecekteki araştırmalar için önerilerinizi ve çalışmanızın pratik veya teorik katkılarını belirtin.
Kaynakça ve Ekler: Tezinizde atıfta bulunduğunuz tüm kaynakları APA veya tercih ettiğiniz diğer bir stil kılavuzuna uygun şekilde düzenleyin. Ayrıca, ek belgeleri (anket formları, ek tablolar vb.) ekler bölümünde sunabilirsiniz.
Formatlama ve Düzenleme: Tezinizi yazım kurallarına uygun şekilde formatlayın. Bölüm başlıklarını numaralandırın, sayfa numaralarını ekleyin ve metni dikkatlice gözden geçirerek dilbilgisi ve yazım hatalarını düzeltin.

1.3. Araştırma Makalesi (Tez) Yazım Kuralları

1.3.1. Sayfa Düzeni

Sayfa boyutu: A4 (21 cm x 29.7 cm)
Yazı tipi: Times New Roman (12 punto)
Satır aralığı: 1.5 satır aralığı
Paragraf aralığı: Yukarıdan 6nk, aşağıdan 0nk olmalıdır.
Sayfanın üst kenarından 4 cm, alt kenarından 2.5 cm, sol kenarından 3 cm, sağ kenarından 2 cm boşluk bırakılmalıdır.
Başlıklar için özel formatlama kuralları vardır (alt bölümde detaylı olarak verilecektir).
Her sayfada sayfa numarası bulunmalıdır; ancak ön sayfada numara yer almaz.

1.3.2. Başlıklar ve Alt Başlıklar

Tezdeki başlıkların formatı aşağıdaki gibidir:

Ana Başlık: Tam ortada, büyük harfle yazılır (Örnek: ARAŞTIRMA MAKALENİN BAŞLIĞI). Ana başlıktan sonra 3 satır boşluk bırakılır.
Bölüm Başlıkları: Solda, büyük harfle yazılır (Örnek: 1.BİRİNCİ BÖLÜM). Bölüm başlığından sonra 1 satır boşluk bırakılır.
Alt Bölüm Başlıkları: Solda, ilk harfleri büyük olacak şekilde yazılır (Örnek: 1.1 İlk Alt Bölüm Başlığı). Alt bölüm başlığından sonra 1 satır boşluk bırakılır.
Alt Alt Bölüm Başlıkları: Solda, italik ve ilk harfleri büyük olacak şekilde yazılır (Örnek: 1.1.1 İlk Alt Alt Bölüm Başlığı). Alt alt bölüm başlığından sonra 1 satır boşluk bırakılır.

1.3.3. Resim ve Şekiller

Resim ve şekillerin altında açıklayıcı bir başlık olmalıdır.
Şekil başlığı solda, tam sayfa genişliğinde yazılmalı; şekilden 0.5 satır aşağıda yer almalıdır.
Şekil başlığında “Şekil” kelimesinden sonra gelen numara bold yapılmalıdır.
Şekil numaraları “Şekil 1” biçiminde olmalı; alt başlıklar ise “Şekil 2.a” şeklinde düzenlenmelidir.

1.3.4. Tablo ve Grafikler

Tablo ve grafiklerin üstünde açıklayıcı bir başlık olmalıdır.
Tablo başlığı solda, tam sayfa genişliğinde yazılmalı; tablodan 0.5 satır yukarıda yer almalıdır.
Tablo başlığında “Tablo” kelimesinden sonra gelen numara bold yapılmalıdır.
Tablo numaraları “Tablo 1” biçiminde olmalı; alt başlıklar ise “Tablo 2.a” şeklinde düzenlenmelidir.

1.3.5. Dipnotlar

Dipnotlar sayfanın alt kısmında yer alır ve ayaknotu olarak gösterilir.
Ayaknotları Times New Roman yazı tipinde ve 10 punto boyutunda olmalıdır.
Ayaknotlarından önce ve sonra bir satır boşluk bırakılmalıdır.
Dipnot numarası metin içinde geçtiği yerde üstü çizili olarak gösterilir.

1.3.6. Kaynakça Gösterimi

Kaynakça listesi sonunda belirtilen kaynakların tamamının metin içinde atıfta bulunulmuş kaynaklar olması gerekmektedir.
Kaynakça listesi “Kaynakça” başlığı altında yazılmalı ve bu başlıktan sonra 1 satır boşluk bırakılmalıdır.
Kaynakça bölümünde kullanılan madde işaretleri şu şekildedir:
- Kitaplar için madde işareti olarak “•” kullanılır.
- Makaleler için “◦” işareti kullanılır.
- Web siteleri için “–” işareti kullanılır.
- Diğer kaynak türleri için “⁃” işareti kullanılır.
Kitaplarda yazar adı önce gelir; sonra yıl bilgisi yazılır ve kaynak adı italik olarak gösterilir.
Makale kaynak gösteriminde ise yazar adı önce gelir; ardından yıl bilgisi yazılır; dergi adı italik olarak gösterilir; ardından cilt numarası parantez içinde verilir ve sayfa numaraları belirtilir.
Web sitesi kaynak gösteriminde yazar adı öncelikle belirtilmeli; ardından yayın tarihi bilgisi varsa verilmeli; en son erişim tarihi belirtilmelidir.

1.4. Araştırma Makalesi (Tez) Konuları Seçimi

Tez konusu seçerken aşağıdaki kriterlere dikkat edebilirsiniz:

İlgi Alanınız: Seçtiğiniz konu sizi heyecanlandırmalı ve uzun süre üzerinde çalışmak isteyeceğiniz bir alan olmalıdır.
Literatürdeki Boşluk: Daha önce yeterince araştırılmamış veya güncellenmesi gereken bir alan seçmek, çalışmanızın özgünlüğünü artırabilir.
Kaynak Erişimi: Çalışmanız için gerekli veriler veya kaynaklar kolayca erişilebilir olmalıdır; aksi halde araştırma süreci zorlaşabilir.
Danışmanınızın Uzmanlığı: Eğer mümkünse danışmanınızın uzmanlık alanına yakın bir konu seçmek, size daha fazla destek alabileceğiniz anlamına gelir.
Zaman Yönetimi: Seçtiğiniz konunun kapsamı, tez yazım süresine uygun olmalıdır; çok geniş veya çok dar olmamalıdır.
Pratik Katkı: Eğer mümkünse çalışmanızın pratikteki uygulamaları veya katkıları olsun; bu hem motivasyonunuzu artırır hem de çalışmalarınızı daha anlamlı kılar.