Bilinçsiz Taksir Suçu: Örnekler ve Cezası

Taksir, suçun öngörülebilirliğine bağlı olarak işlenebilen bir suç türüdür. Bu suç türünde fail, suçun sonucunu istemez ancak dikkat etmesi gereken hususlara gerekli özeni göstermeyerek ihmal eder ve bu nedenle suçu işler. Taksir, iki şekilde işlenebilir; bilinçsiz taksir ve bilinçli taksir. Bu iki taksir türü arasında farklar bulunmaktadır. Örneğin; bilinçli taksirde fail, suçun oluşumunu ister istemez kabul ederken, bilinçsiz taksirda böyle bir durum söz konusu değildir. Her iki taksir türü de birer istemezlik unsuru taşımaktadır. Ancak bu istemezlik unsurları birbirinden farklıdır.

Bilinçsiz Taksir Nedir?

Bilinçsiz taksir, suçun öngörülebilirliğin dışındaki nedenlerle işlenemediği durumlardır. Bilinçsiz taksirde; fail dikkat etmesi gereken hususlara gerekli özeni göstermeyerek ihmal eder ve bu nedenle suçu işler. Kısacası; bilinçsiz taksirde arı kusurluluk söz konusudur. Bu durumun daha iyi anlaşılması için örnekler üzerinden gitmek faydalı olacaktır.

Bilinçsiz Taksir Örnekleri

Eğer sürücü trafik kurallarına ve hız limitlerine dikkat etmeden, aşırı derecede ve kural ihlali yaparak araç sürerse bu durum bilinçli taksir kapsamına girer. Çünkü sürücünün, kural ihlallerinin yol açabileceği kazaları öngörmesi mümkündür. Bu nedenle bu durum, sürücünün dikkat etmesi gereken hususlara özen göstermemesi ve ihlal etmemesi sonucunda meydana gelmektedir. Buna karşın eğer sürücü, trafik kurallarına dikkat ederek ve hız limitlerine uyarak araç kullanıyorsa ancak aniden önüne bir araç çıktığı için bu arada yakalayamadı ve çarpışma sonucunu istemez bir şekilde meydana getirdi ise bu durum bilinçsiz taksir kapsamına girer. Zira bu durumda sürücünün kural ihlali olmadan, dikkatli bir şekilde araç sürdüğü ve olası bir kazayı önceden öngöremediği durum söz konusudur.

Başka bir örnek vermek gerekirse, kişi park halinde bulunan bir araca çarparsa bu durum bilinçli taksir kapsamına girer. Çünkü park halindeki aracın çarpması sonucunda oluşabilecek hasarları herkes öngörebilir. Ancak kişi, sürücü belgesine sahip olmadan araç kullanırsa ve bu nedenle bir kaza meydana gelirse bu durum bilinçsiz taksir kapsamına girer. Çünkü; sürücü belgesiz araç kullanan kişinin, kural ihlali yaparak hareket ettiğinden ve bu hareketin sonucunu ister istemez kabul ettiğinden hareketle, bu durumu öngörebilmesi mümkündür.

Bilinçsiz Taksir Cezası

Bilinçsiz taksir suçunda ceza TCK 23. maddesine göre verilmektedir. TCK 23/1 maddesine göre;

• Bilinçli Taksir: Fail, hareketin neden olabileceği sonucu istemez ancak kabul eder.
• Bilinçsiz Taksir: Fail, öngörülemeyen bir sonucun meydana gelmesi ihtimali dışında herhangi bir niyet ve arzuya sahip değildir.
• Bilerek Taksir: Fail, olası bir sonucun meydana geleceğini kabul eder fakat bu sonucun meydana gelmesini istemez.

Bu maddelere göre; bilinçsiz taksirde arı kusurlu olduğu için ceza verilmesi kanuna uygun olmayacaktır. Bu nedenle; bilinçsiz taksirde zarar verene tazminat yükümlülüğü doğacaktır. Ayrıca, Türk Borçlar Kanunu’nun 67. maddesine göre de zararın giderilmesi gerekmektedir. Ancak bununla birlikte Borçlar Kanunu’nun 68. maddesi de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu maddeye göre; eğer zarar, zarar verene kusur yüklenemeyecek kadar ağır kusur veya kast ile meydana gelmişse tazminat istenemeyecektir.

Bilinçsiz Taksir ve Bilinçli Taksir Arasındaki Farklar

Taksir Suçlarında Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

TCK 66. maddesine göre, taksirle işlenen suçlarda zamanaşımı süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir.