Mors alfabesi ya da mors kodu, sinyallerin ve ışıkların belirli bir düzende ve belirli bir uzunlukta kullanılmasıyla, harflerin ve rakamların temsil edildiği bir iletişim sistemidir. Adını Samuel Morse’ten alır.
Mors Alfabesi Nedir?
Mors alfabesi, harf ve rakamları belirli uzun ve kısa sinyallerin (ışık, ses, elektrik sinyali) kombinasyonlarıyla temsil eden ve bu sinyallerin belirli bir düzende gönderilmesiyle oluşan bir iletişim sistemidir. Mors alfabesi ya da mors kodu olarak da bilinir. Bazen ışık sinyalleri ile de gönderilebilir. 1830’lu yıllarda Samuel Morse ve Alfred Vail tarafından geliştirilmiştir.
İlk başlarda sadece telgraf sinyalleri için kullanılan Mors alfabesi, daha sonra telsiz iletişiminde de kullanılmaya başlanmıştır. Örneğin, gemiler deniz kazası geçirdiğinde Mors alfabesinin acil durum sinyali olarak kabul edilen SOS’u kullanır.
SOS acil durum sinyali olarak Mors alfabesinde üç kısa ses, üç uzun ses ve yine üç kısa ses şeklindedir.
Mors kodu, çok çeşitli medya biçimleriyle kullanılabilir. Bunlar; ışık, ses, dokunma ve hatta yazılı semboller şeklindedir. Mors alfabesinin en yaygın kullanımı telsiz iletişimi ile birlikte ışıklı ikazlardır.
Mors Alfabesi Tarihi
Samuel Morse, üniversitedeki arkadaşlarının telgrafa olan ilgisini görünce 1830 yılında Alfred Vail ile birlikte telgraf için özel bir kod geliştirmeye karar verdi. Bu süreçte Samuel Morse’un eşi ölüyor ve bu olayı duyuracak telgraf hatları yeterli olmadığı için Morse bu olaya daha fazla dayanamıyor.
Samuel Morse ve Alfred Vail, 1837 yılında Dünya’nın ilk telgraf sistemi olan elektro manyetik telgrafı icat ettiler. Telgraf sistemi ilk olarak Washington ile Baltimore arasında kuruldu ve bu mesafedeki en büyük su kütlesi olan Chesapeake Körfezi’ni geçemedi.
1838 yılında Samuel Morse, telekomünikasyon için özel olarak geliştirdikleri kod sistemini tanıttı. Bu sistemin adı Mors alfabesi ya da mors koduydu. 1839’da patentini aldılar ancak bu patent tartışmalara yol açtı ve mahkemelerde on yılı aşkın bir süre geçirdi.
1858’de Birleşik Krallık ile ABD arasında Atlas Okyanusu’nun ilk transatlantik telgraf bağlantısı kuruldu. 1865 yılında ise Mors alfabesi tüm dünyada standart hale geldi.
Mors Alfabesi Nasıl Okunur?
Mors kodunda her harf belirli uzun ve kısa sinyallerin kombinasyonuyla temsil edilir. Bu sinyaller nokta ve çizgilerle gösterilir.
- Nokta: Kısa sinyal
- Çizgi: Uzun sinyal
Mors alfabesinde kullanılan nokta ve çizgilerin uzunluğu birbirine eşit değildir. Noktanın uzunluğu 1 birimse çizginin uzunluğu 3 birimdir. Yani çizgi 3 kat daha uzundur.
Ayrıca harfler arasında 3 birim boşluk bulunur. Ancak kelimeler arasında daha fazla boşluk bulunur.
Mors kodunu okumak için öncelikle her harfin nokta ve çizgilerden oluşan kombinasyonunu ezberlemek gerekir. Sonrasında ise bu kombinasyonların ses veya ışık şeklinde gönderilmesiyle oluşan uzun ve kısa sinyalleri yorumlamak yeterlidir.
Mors Alfabesinde Nokta-Çizgi Kombinasyonu
- A: .-
- B: -…
- C: -.-.
- D: -..
- E: .
- F: ..-.
- G: –.
- H: ….
- I: ..
- J: .—
- K: -.-
- L: .-..
- M: —
- N: -.
- O: —
- P: .–.
- Q: –.-
- R: .-.
- S: …
- T: –
- U: ..-
- V: …-
- X: -..-
- Y: -.–
- Z: –..
Mors Alfabesinde Rakamların Nokta-Çizgi Kombinasyonu
- 0: —–
- 1: .—-
- 2: ..—
- 3: …–
- 4: ….-
- 5: …..
- 6: -….
- 7: –…
- 8: —..
- 9: —-.
Mors Alfabesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Mors kodu hala kullanılıyor mu?
Evet, mors kodu hala bazı iletişim alanlarında kullanılmaktadır. Özellikle amatör radyo operatörleri ve bazı askeri iletişim sistemlerinde mors kodu, düşük teknolojiye sahip iletişim araçlarıyla iletişim kurma yeteneği nedeniyle kullanılmaya devam eder.
Mors kodu neye yarar?
Mors kodu, tehlikede olan gemilere yardım göndermek için acil durum sinyali olarak SOS’un kullanımına dair uluslararası bir anlaşmanın benimsenmesiyle can güvenliği açısından hayati bir öneme sahip olmuştur. Ayrıca telsiz iletişimi gibi sinyal bazlı iletişim sistemlerinin olduğu her yerde de kullanılabilir.