Anlaşmalı Boşanma Nedir?
Anlaşmalı boşanma, Türk Medeni Kanunu’na göre, evlilik birliği en az bir yıl süren eşlerin, ortak iradeleri doğrultusunda boşanmayı kabul etmesidir. Bu tür boşanmalarda hem eşlerin hem de varsa müşterek çocukların menfaatleri gözetilerek bir protokol hazırlanması gerekmektedir. Anlaşmalı boşanma, tarafların mahkemeye başvurarak ya da birinin dava açması durumunda diğer eşin kabulüyle gerçekleşir. Tarafların boşanma şartları üzerinde karşılıklı olarak mutabık kalmaları, sürecin daha huzurlu ve hızlı bir şekilde sonuçlanmasına yardımcı olur.
Bu tür boşanma, özellikle taraflar arasında iletişimin iyi olduğu durumlarda tercih edilmektedir. Mahkeme, anlaşmalı boşanma protokolü sunulduğunda, bu protokolü dikkate alarak karar verir. Tarafların kendi aralarında yaptıkları anlaşmalar, mahkeme tarafından da onaylandığında resmi bir geçerlilik kazanır. Bu nedenle, hazırlanan protokolde belirtilen şartların detaylı bir şekilde ele alınması önem taşır.
Anlaşmalı boşanmada hazırlanan protokolde yer alması gereken başlıca unsurlar; tarafların kimlik bilgileri, boşanmanın gerekçeleri, eğer varsa müşterek çocukların velayeti, nafaka gibi maddelerdir. Her iki tarafın da protokoldeki maddeleri kabul etmesi ve imzalaması durumunda, öncelikli olarak mahkemede boşanma davası açılması gerekmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünün Şekil Şartı
Uygulamada, anlaşmalı boşanma protokollerinde belirli bir şekil şartı olmamakla birlikte, yazılı olarak düzenlenmiş olması uygulama açısından büyük önem taşımaktadır. Taraflardan biri veya varsa hukuki temsilcisinin hazırladığı protokol, mahkemeye sunulmak üzere yazılı bir metin halinde olmalıdır. Mahkemeler genellikle yazılı protokoller talep etmiştir ve bu nedenle anlaşmalı boşanma sürecinde hazırlanacak protokol, yazılı olarak ve detaylı bir şekilde hazırlanmalıdır.
Protokolde yer alan her bir maddenin, tarafların karşılıklı olarak kabul ettiği şartlar çerçevesinde belirtilmesi önemlidir. Bu tür bir düzenleme, iyi niyet ve şeffaflık açısından Türk Medeni Kanunu’na aykırı olmamalıdır. Ayrıca, protokolde yer alan maddelerin, boşanmanın gerçekleştirilmesinden sonra hayata geçecek maddeler olduğu için, ileriye dönük sorunları engellemek adına dikkatli yazılması gerekmektedir.
Uzman bir avukattan hukuki destek alınarak hazırlanacak olan protokol, hem boşanma sürecinin hem de uzlaşmanın en iyi şekilde yürütülmesi açısından kritik bir rollere sahiptir. Böylece tarafların herhangi bir hak kaybına uğramalarının da önüne geçilmiş olur.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü Örneği
Aşağıda, örnek bir anlaşmalı boşanma protokolü sunulmaktadır. Bu örnek, tarafların ihtiyaçlarına göre değiştirilebilir ve kişiselleştirilebilir. Protokolün detaylı bir şekilde düzenlenmesi, her iki tarafın da haklarının koruma altına alınması açısından elzemdir.
ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ
../…/….. tarihinde evlenen … ………. (T.C. Kimlik No: ……………. ) ve …….. ………. (T.C. Kimlik No:………………… ) aşağıda belirtilen şartlar dahilinde boşanmayı kabul etmişlerdir.
Madde 1- Taraflar
1.1. ……. …….. (T.C. Kimlik No: ……………. ) - Adres:
1.2. ……. …….. (T.C. Kimlik No: ……………. ) - Adres:
Madde 2- Konu
Taraflar arasındaki anlaşmazlıklar sebebiyle evlilik birliği temelinden sarsılmış durumdadır. Taraflar ../…/…… tarihinde süregelen evlilik birliğini ortak iradeleri doğrultusunda ve hiçbir baskı altında kalmadan sonlandırmaya, bu mealde anlaşmalı şekilde BOŞANMAYA karar vermişlerdir.
Madde 3- Müşterek Çocukların Velayeti
Tarafların müşterek çocuğu …… …….. 'un (T.C. Kimlik No:………) velayeti, tarafların karşılıklı olarak anlaşmaları nedeniyle ortak velayet şeklinde olacaktır.
Madde 4- Müşterek Çocukla Kişisel İlişki Tesisi
Tarafların müşterek çocuğu …… …… tarafların ortak kararı ile davalı anne ……. ……. ile birlikte yaşayacaktır. ………… davacı baba ile arasında kişisel ilişki tesisi şu şekilde olacaktır; (Örnek düzenleme olup, taraflar koşulları belirler)
Madde 5 – Nafaka
Davacı ……. ………., Davalı ……. ………’a, boşanmanın kesinleştiği tarihten başlamak üzere her ayın ilk 5 günü içinde ………-TL (…………… Türk Lirası ) yoksulluk nafakası ve …………TL (…………..Türk Lirası) iştirak nafakası ödeyecek olup, işbu nafaka miktarları, müteakip yıllarda TÜFE ortalaması kadar artırılacaktır.
Madde 6 – Müşterek Çocuğun Giderleri
6.1. Müşterek çocuk …… ………'un eğitim hayatı boyunca okul ücreti, servis ücreti, yemekhane ücreti, okulda başarısız olduğu dersler için alması gereken ek ders ücretleri ve sair eğitim masrafları davacı baba ……. ……… tarafından karşılanacaktır.
6.2. Müşterek çocuk …… ……’un özel sağlık sigortası lisans eğitimi sona erene kadar, davacı baba ….. ……. tarafından karşılanacaktır.
Madde 7- Tazminat
Davacı …… ……… davalı ….. ……… ‘ye ……….-TL (………….. Türk Lirası) maddi tazminat ödemeyi kabul etmiştir. Söz konusu ödeme boşanma davasının kesinleşmesini müteakip 10 gün içerisinde,
Davalı …… ……….. ‘un TR.. …. …. …. …. …. …. … IBAN no’lu hesabına, Maddi Tazminat açıklaması ile yatırılacaktır.
Madde 8- Aile Konutu ve Ev Eşyaları
Tarafların hali hazırda oturdukları aile konutu ve evde kullanılan tüm eşyalar davalı eş ….. …… e bırakılmıştır.
Madde 9 – Mal Paylaşımı
Taraflar her türlü şahsi eşyalarını almış olup, ziynet eşyaları, müşterek menkul eşyalar ve ev eşyaları konusunda da anlaşma sağlamışlar, gerekli mal paylaşımı yaparak birbirlerini ibra etmişlerdir.
Madde 10 – Soyadı
Davalı …… ……… , boşanmadan sonra evlenmeden önceki soyadı ile beraber “…………..” soyadını kullanmaya devam edecektir.
Madde 11 – Genel Hükümler
Taraflar düzenlenen on yedi (11) maddeden oluşan ve üç (3) suret olarak tanzim edilen işbu protokol ile boşanmanın asli ve fer’i hükümleri tespit edilmiştir. Taraflar protokolü serbest iradeleri ile ve gayri kabili rücu olarak imzalamakla yürürlük kazandığını kabul ve taahhüt ederler.
…/…../……….
Sonuç Olarak
Yukarıda belirtilen örnek, anlaşmalı boşanma protokolünün nasıl düzenlenmesi gerektiğine dair bir fikir vermektedir. Protokolde dikkat edilmesi gereken en önemli noktalar, tarafların menfaatlerinin gözetilmesi ve her iki tarafın da hak kaybına uğramaması için hukuki bir çerçevede hareket edilmesidir. Hazırlanacak protokol ve içeriği konusunda uzman bir hukukçu tarafından hazırlanması, ileride ortaya çıkabilecek olası sorunların önüne geçecek ve boşanma sürecinin daha sağlıklı bir şekilde ilerlemesine katkıda bulunacaktır.
Bu tür bir protokol, hem boşanma sürecindeki belirsizlikleri gidermekte hem de taraflar arasında daha sağlam bir geçiş süreci oluşturarak hukuki güvenliği artırmaktadır. Anlaşmalı boşanma, her iki tarafın da karşılıklı olarak rızası ile gerçekleştiği için, daha az yıpratıcı olur ve mahkeme sürecinin kısalmasına yardımcı olur. Dolayısıyla, boşanma planlayan çiftlerin, bu sürecin başında mutlaka tüm maddeleri dikkatlice ele alarak bir protokol hazırlamaları önerilmektedir.